Z cyklu „ Na kartach historii”
Związek Inwalidów Wojennych powstał w 1919 roku jako organizacja o zasięgu ogólnopolskim, zrzeszająca inwalidów wojennych, rannych żołnierzy, walczących i kontuzjowanych, walczących na różnych frontach i w różnych armiach I wojny światowej.
Obecny Związek Inwalidów Wojennych RP kontynuuje tradycję zrzeszenia członków podopiecznych tj. wdów po poległych żołnierzach, zmarłych inwalidach wojennych i wojskowych oraz osobach represjonowanych, zapewniając im pomoc i opiekę. Związek Inwalidów Wojennych funkcjonował również na Ziemi Zawierciańskiej.
Kiedy została powołana do życia organizacja Związku Inwalidów Wojennych w Zawierciu trudno ustalić datę, nazwiska i imiona osób, którzy podjęli to dzieło z powodu braku jakichkolwiek dokumentów. O istnieniu w okresie międzywojennym Związku i jego aktywnej działalności świadczy wybudowany w 1935 roku Dom Inwalidy Wojennego im. Marszałka Józefa Piłsudskiego przy ul. Sienkiewicza 18. Działka na której wybudowano budynek została nabyta ze składek inwalidów wojennych i wdów po poległych żołnierzach oraz składek i wydatnej pomocy społeczeństwa Ziemi Zawierciańskiej. Brak również dokumentów dotyczących reaktywowania Związku po II wojnie światowej. Jednym z nielicznych dowodów na istnienie Związku w tym okresie jest sztandar, którego wręczenie odbyło się 9 listopada 1947 roku. W końcu 1950 roku Związek Inwalidów Wojennych decyzją władz państwowych uległ likwidacji, działalność została przerwana do roku 1956. Już dnia 10.01.1957 roku Zarząd Okręgowy ZIW w Katowicach zwrócił się do Miejskiej Rady Narodowej o wpisanie do rejestru Stowarzyszeń - Związek Inwalidów Wojennych Oddział w Zawierciu.( źródło: S. Słopiecki „Działalność Związku Inwalidów Wojennych na Ziemi Zawierciańskiej w latach trzydziestych i po II Wojnie Światowej”-2012). Oddział ZIW w Zawierciu funkcjonował w budynku przy ulicy Sienkiewicza 18 do roku 2002, następnie działał w budynku Starostwa Powiatowego w Zawierciu. Nadmienić należy, że w 1935 roku poświęcenia „Domu Inwalidy Wojennego” dokonał ks. prałat Franciszek Zientara. W roku 1998 decyzją Zarządu Głównego ZIW RP, budynek został sprzedany prywatnej osobie. W roku 2012 liczba członków Związku Inwalidów Wojennych RP w Zawierciu wynosiła 13 członków (7 członków zwyczajnych, 6 członków podopiecznych). Kolejnym ważnym wydarzeniem z działalności Oddziału ZIW RP w Zawierciu było przekazanie historycznego sztandaru do Izby Pamięci Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Zawierciu. Akt przekazania odbył się w dniu 3 września 2012 roku w czasie uroczystości 73 rocznicy wybuchu II wojny światowej przy pomniku „Ofiar Hitleryzmu i Stalinizmu” w Zawierciu. Oddział Związku Inwalidów Wojennych RP w Zawierciu funkcjonował do dnia 31.12.2013 roku, ostatnim prezesem Oddziału był ppłk w st. spocz. Stefan Słopiecki.
Tekst oraz zdjęcia: Damian Liszczyk
Zdj. Nr 1- Budynek dawnego „Domu Inwalidy Wojennego” przy ul. Sienkiewicza 18, stan z roku 2021.
Zdj. Nr 2- autor artykułu z ostatnim prezesem Oddziału ZIW RP w Zawierciu- ppłk w st. spocz. Stefanem Słopieckim (Święto Wojska Polskiego - 2015 rok)
