18 stycznia 2018 r. delegacja Okręgu Lubelskiego Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej wzięła udział w pogrzebie kpt. Janusza Matusewicza, pseudonim „Urok”, Harcerza Rzeczypospolitej, żołnierza Szarych Szeregów – AK.
W składzie delegacji Okręgu Lubelskiego ZOR RP byli m. in.: Lech Marczak – prezes Okręgu, Edward Nakonieczny – wiceprezes Okręgu, kpt. w st. spocz. Zdzisław Łoziński, kpt. w st. spocz. Zdzisław Wośko. Pogrzeb odbył się na cmentarzu przy ul. Lipowej w Lublinie.
Wspomnienie pośmiertne
Janusz Matusewicz, pseudonim Urok, kapitan, Harcerz Rzeczypospolitej 24.06.1929 – 14.01.2018.
Urodził się w Wilnie 24 czerwca 1929 r. Od 1937 roku harcerz Błękitnej Trójki – Drużyny przy Szkole Ćwiczeń im. Królowej Jadwigi w Wilnie. Szkołę podstawową ukończył w 1942 roku, a w następnym na tajnych kompletach pierwszą klasę gimnazjum.
Do Szarych Szeregów został przyjęty w Wilnie na początku lipca 1942 r. Przysięgę złożył na ręce porucznika Piekarskiego ps. „Osterwa” na wileńskim Zwierzyńcu. Otrzymał przydział do 1 plutonu 3 kompanii harcerskiej Szarych Szeregów przy dowództwie 1 pułku im. B. Chrobrego zgrupowania Wilno-Śródmieście. Od tego czasu pełnił funkcję łącznika wywiadowcy. Po odbyciu szkolenia wojskowego dostał się do Uderzeniowego Batalionu Kadrowego. Dostał przydział do 1 plutonu łączności 3 kompanii 3 batalionu 77 pułku piechoty, gdzie przeszedł szkolenie bojowe. Został odkomenderowany do miejscowości Sałaty, potem Wilkieliszki i Krawczuny. Na tym terenie działały oddziały niemieckie, ukraińskie, łotewskie. Podczas jednej z akcji został ranny w prawą łydkę. Powrócił do Wilna, brał udział w akcji „Ostra Brama”.
Kiedy wybuchło Powstanie Warszawskie, dowódca jego pododdziału powiedział: „Kto chce, idzie do domu, kto chce - na Warszawę”. Większość poszła na Warszawę. Pewnej nocy kiedy spali w stodole w Rodziszkach, okrążyli ich Sowieci. Kazali rzucić broń na jeden stos, po którym przejechały czołgi. Wszystkich wywieźli do Kaługi – obozów jenieckich NKWD. Po trzech miesiącach Sowieci wysłali 15 chłopców, w tym Janusza, do Moskwy po stare żołnierskie mundury dla więźniów. Eskortowali ich młodzi sierżanci. Na moskiewskim dworcu uciekli im. Janusz Matusewicz wrócił do Wilna. Wstąpił do formującego się pododdziału – I Batalion Nadniemeński, gdzie przebywał do 20 grudnia 1944 r.
Na początku 1945 roku przyjechał z Wilna do Lublina. Tu ponownie wstąpił do harcerstwa, zdobył stopień Ćwika i na kursie zorganizowanym w Gimnazjum im. St. Staszica – stopień drużynowego. Zorganizował drużynę harcerską przy szkole, do której uczęszczał. Kilkakrotnie pełnił funkcję komendanta obozów harcerskich w Pszczelej Woli i okolicach Dusznik-Zdroju. Pod koniec lat czterdziestych, kiedy tradycje przedwojennego harcerstwa i tekst przysięgi zostały zmienione, zawiesił działalność w tej organizacji mając nadzieję, że kiedyś w wolnej Ojczyźnie do niej powróci. W 1950 roku ukończył Gimnazjum i Liceum Technologiczno-Chemiczne i podjął studia wyższe na sekcji chemicznej wydziału matematyczno-fizyczno-chemicznego UMCS.
24.11.1950 r. został nagle aresztowany przez tzw. Informację Wojskową Urzędu Bezpieczeństwa. Przesiedział miesiąc przy ul. Chopina 11. Ścigano go za „grzechy" wojenne, jednak niczego mu nie udowodniono. Po opuszczeniu koszar zgłosił się do PUR-u (Państwowy Urząd Repatriacyjny) na Majdanku. Potem wyrobił sobie dokumenty, „przy okazji" odmłodził się o rok. W 1955 roku ukończył studia chemiczne. Uzyskał stopień doktora. Był wybitnym dydaktykiem w Zakładzie Chemii Fizycznej UMCS. Wspólnie z żoną Elżbietą pisał podręczniki do chemii dla uczniów szkół średnich. W latach 1973-80 pełnił funkcję kierownika dydaktyczno-naukowego punktu konsultacyjnego chemii UMCS w Jarosławiu. W latach 1980-1981 działał w lubelskiej Solidarności. Był wiceprzewodniczącym Komisji Zakładowej UMCS. Był redaktorem „Solidarności Uniwersyteckiej” – Biuletyn Informacyjny NSZZ «Solidarność» Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie”. Od 1992 roku uzyskał uprawnienia kombatanta i stopień kapitana. W latach 2002-2011 pełnił funkcję prezesa Lubelskiego Oddziału Stowarzyszenia Szarych Szeregów.
Odznaczony między innymi Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Partyzanckim, Krzyżem AK, Złotym Krzyżem Zasługi dla ZHP, Krzyżem Zasługi dla ZHP z Rozetą-Miecze, Odznaką Pamiątkową Akcji Burza, Odznaką Weterana, Medalem Prezydenta Miasta Lublin.
Zdzisław Łoziński
