14 lutego 2025 r., w pierwszych obchodach Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej, które odbyły się w Warszawie, uczestniczyła delegacja Związku Oficerów Rezerwy Rzeczpospolitej Polskiej.
Związek reprezentowali: wiceprezes ZG - Marcin Łada, st. chor. sztab. w st. spocz. Stefan Wyszyński – prezes Koła ZOR RP w Warszawie, płk w st. spocz. Henryk Łazarski, mat w st. spocz. Stanisław Sekuła i kpr. pchor. rez. Stanisław Wykowski – wiceprezes Kola ZOR RP w Warszawie.
Obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej i 83. rocznicy przekształcenia Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową zainaugurowała msza św. sprawowana w Katedrze Polowej Wojska Polskiego przez bp. Wiesława Lechowicza w intencji żołnierzy konspiracyjnego Wojska Polskiego. Następnie uczestnicy obchodów udali się przed pomnik gen. Stefana Roweckiego ps. Grot, by oddać hołd twórcy i dowódcy AK składając wieńce i wiązanki kwiatów.
Obchody z udziałem asysty honorowej Wojska Polskiego, kombatantów, w tym żołnierzy AK wraz z rodzinami, przedstawicieli organizacji kombatanckich, władz państwowych i samorządowych, parlamentarzystów i mieszkańców stolicy kontynuowano przed Pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej, gdzie odbyły się główne uroczystości. W trakcie upamiętnienia jako pierwszy głos zabrał gospodarz uroczystości Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Lech Parell, który podczas obchodów reprezentował Prezesa Rady Ministrów Donalda Tuska.
Szef UdSKiOR zauważył, że Armia Krajowa jest symbolem wartości, które wciąż są istotne, a więc poświęcenia dla drugiego człowieka, osobistej odwagi, pracy i ofiary dla ojczyzny. To są też wartości, które przyświecały pokoleniom działaczy opozycji antykomunistycznej już długo po wojnie - powiedział Lech Parell.
Szef UdSKiOR przypomniał także genezę nowego święta. – Jestem niezwykle rad, że jako Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych mogłem zainicjować działania mające na celu ustanowienie 14 lutego Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej. Chciałbym przede wszystkim podziękować premierowi Donaldowi Tuskowi, który otoczył tę inicjatywę swoją osobistą opieką. Posłom Koalicji Obywatelskiej, którzy projekt zgłosili. Wszystkim Posłom i Senatorom, którzy zgodnie i szybko pracowali nad poszczególnymi jego zapisami a następnie ustawę uchwalili – przez aklamację. Dziękuję też Prezydentowi, za podpisanie ustawy w uroczystej oprawie - mówił Szef UdSKiOR. Minister Parell zauważył, że jest to dowód na to, że Polacy mogą się jednoczyć w ważnych sprawach.
Marszałek Senatu Małgorzata Kidawa Błońska mówiła, że przy takich okazjach jak dziś zadajemy sobie pytanie dlaczego Armia Krajowa jest tak ważna dla naszej narodowej pamięci.
– Przecież istniała zaledwie kilka lat. AK nie była jednak zwykłą armią, była fenomenem w okupowanej Europie. Państwo podziemne miało swoje instytucje, rząd, wojsko, egzekwowało prawo i każdego dnia zaprzeczało dążeniu okupantów do wykreślenia Polski z mapy - przypomniała marszałek Kidawa - Błońska. Zauważyła także, że Armia Krajowa była symbolem jedności. - W swoich szeregach połączyła większość organizacji i środowisk patriotycznych. Udowodniła, że w chwili zagrożenia Polacy są jednością. Legenda Armii Krajowej narodziła się z dniem jej powstania i wciąż trwa - podsumowała Pani marszałek.
Prezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej kpt. hm. Janusz Komorowski podkreślił, że ustawa o Narodowym Dniu Pamięci Żołnierzy AK zajmuje miejsce szczególne, bo każdego roku w kraju i na zewnątrz będzie przypominała o bohaterskiej walce, niezłomności i wierności ideałom polskiego ducha, ofiarnej służbie Polsce.
- Żołnierze AK byli ufni i głęboko wierzyli, że ich działalność przyniesie upragnioną niepodległość. Tragiczny los sprawił, że nie dane nam to było. Żołnierze, Polacy, którzy doczekali tej szczęśliwej chwili w 2025 r. składają inicjatorom i ludziom pomocnym głęboki szacunek. Uczucie zadowolenia się zwiększy, bo ideowi spadkobiercy Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego po wsze czasy będą skandować: Bóg, Honor, Ojczyzna - mówił prezes ŚZŻAK.
W trakcie uroczystości odczytano także listy okolicznościowe Prezydenta RP Andrzeja Dudy oraz Prezydenta Warszawy Rafała Trzaskowskiego. List okolicznościowy do uczestników uroczystości skierował także Marszałek Sejmu Szymon Hołownia.
Po modlitwie wielowyznaniowej odczytano Apel Pamięci i oddano salwę honorową. Na zakończenie uroczystości przed pomnikiem Armii Krajowej delegacje złożyły wieńce i kwiaty.
Obchody Narodowego Święta Żołnierzy Armii Krajowej zwieńczyła historyczna debata naukowa pt. ,,Armia Krajowa - spojrzenie z perspektywy 80 lat'' przygotowana przez Muzeum II Wojny Światowej w Sali Kolumnowej Sejmu RP. Debatę poprowadził dr Robert Chudzik. Prelegentami byli: p.o. Dyrektora Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, prof. dr hab. Rafał Wnuk, dr hab. prof. UKEN Anna Zapalec, prof. dr hab. Jerzy Kochanowski i Sebastian Pawlina. Wydarzenie zostało zorganizowane wspólnie przez Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska - Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni.
USTAWA z dnia 9 stycznia 2025 r. o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej w hołdzie żołnierzom Armii Krajowej – największej konspiracyjnej armii w podbitej przez Niemcy i Rosję Europie, armii, która jako zbrojne ramię Polskiego Państwa Podziemnego prowadziła bohaterską walkę o odzyskanie przez Rzeczpospolitą Polską suwerenności i niepodległości, a której żołnierze po II wojnie światowej byli prześladowani przez władze komunistyczne zależne od Związku Sowieckiego – stanowi się, co następuje:Art. 1. Dzień 14 lutego ustanawia się Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej.
Art. 2. Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej jest świętem państwowym.
Art. 3. Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: A. Duda
M.Ł. Fot. Marcin Łada i Stanisław Sekuła
Źródło: UDSKiOR, https://www.kombatanci.gov.pl/
