1 sierpnia 2024 r., członkowie Okręgu Lubelskiego Związku Oficerów Rezerwy Rzeczpospolitej Polskiej, uczestniczyli w lubelskich obchodach Narodowego Dnia Pamięci Powstania Warszawskiego i rocznicy Akcji „Burza”.
Związek reprezentowali: Lech Marczak – prezes Okręgu Lubelskiego ZOR RP, kpt. w st. spocz. Ryszard Gołąb, sierż. pchor. w st. spocz. Zbigniew Jurkowski oraz kpr. w st. spocz. Waldemar Mańko.
Oficjalne obchody rozpoczęły się w Lublinie o godzinie 16:00 złożeniem kwiatów pod tablicą upamiętniającą ppłk Jana Kucharczaka ps. „Kazimierz”.
Następnie uczestnicy wydarzenia udali się na Plac Litewski, gdzie zaprezentowana została wystawa „Powstanie Warszawskie 1944. Bitwa o Polskę”. Przybliżyła ona wydarzenia związane z Powstaniem i podkreślenie jego znaczenia w historii Polski.
O 17:00, przy Pomniku Nieznanego Żołnierza, nastąpiło uruchomienie syren alarmowych, które zainaugurowały główne uroczystości Narodowego Dnia Pamięci Powstania Warszawskiego oraz rocznicy Akcji „Burza”. Po odśpiewaniu hymnu państwowego, wygłoszono okolicznościowe przemówienia. Odbył się apel pamięci, po czym oddano salwę honorową. Uczestnicy następnie złożyli kwiaty na płycie Pomnika Nieznanego Żołnierza i zapalili znicze.
O godz. 18.00 w Kościele Parafii Cywilno – Wojskowej pw. Niepokalanego Poczęcia NMP odprawiono Mszę Świętą w intencji Powstańców Warszawskich oraz uczestników Akcji „Burza”. We mszy uczestniczyły poczty sztandarowe.
O godz. 19:30 na Placu Litewskim odbył się plenerowy koncert „Zaśpiewajmy razem w hołdzie Powstańcom Warszawskim”. Wzięli w nim udział artyści i soliści lubelskich scen.
Akcja „Burza” w Okręgu Lublin AK była częścią akcji wojskowej zorganizowanej i podjętej przez oddziały Armii Krajowej przeciw wojskom niemieckim, w końcowej fazie okupacji niemieckiej, bezpośrednio przed wkroczeniem Armii Czerwonej (operacja brzesko-lubelska), prowadzona w granicach II RP.
Akcja „Burza” w Okręgu Lublin AK była prowadzona od 20 do 29 lipca 1944. W „Burzy” wzięły udział oddziały 3 Dywizji Piechoty, 9 Dywizji Piechoty, 15 pułku piechoty oraz 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty. Do działań włączyły się też oddziały Batalionów Chłopskich i Państwowego Korpusu Bezpieczeństwa. Ogółem wszystkie zmobilizowane siły liczyły do 20 tysięcy ludzi.
Oddziały Armii Krajowej w Okręgu Lublin opanowały samodzielnie w ciągu 9 dni miejscowości: Bełżec, Wąwolnica, Urzędów, Końskowola, Lubartów, Poniatowa, Kock, a wspólnie z wojskami sowieckimi miejscowości: Biała Podlaska, Chełm, Zamość, Międzyrzec Podlaski, Radzyń, Łuków, Krasnystaw, Szczebrzeszyn, Lublin, Puławy, Dęblin. Jak podaje gen. Tadeusz Bór-Komorowski oddziały Armii Krajowej zniszczyły kilkanaście czołgów i samochodów pancernych, zdobyły dwie baterie artylerii, kilkanaście dział przeciwpancernych, kilkadziesiąt karabinów maszynowych i wielką ilość innego sprzętu.
Tekst: Janusz Rzepka
Foto: Zbigniew Jurkowski, Polskie Radio Lublin