1 września 2023 r., w Kazuniu Nowym, w 84. rocznicę wybuchu II wojny światowej, z udziałem przedstawicieli Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej, złożono kwiaty pod pomnikiem-mauzoleum poświęconym bohaterskim żołnierzom Wojska Polskiego - obrońcom Modlina i Kazunia poległym we wrześniu 1939 roku i odsłonięto mural „W Hołdzie Polskim Obrońcom 1939 Przedmościa Kazuńskiego”.
Związek Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej, który był jednym z partnerów przedsięwzięcia reprezentowali: płk rez. Alfred Kabata – prezes ZG, ppłk w st. spocz. Janusz Zajączkowski – prezes Okręgu Mazowieckiego i członek ZG, Henryk Ruszczyk – wiceprezes Okręgu Mazowieckiego i członek ZG, Wiesława Karczmarczyk – wiceprezes Koła ZOR RP w Nowym Dworze Mazowieckim, Janina Tarasiewicz.
Uroczystość, na prośbę organizatorów, prowadził Marcin Łada – wiceprezes ZG Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej. Uroczystość rozpoczęła się od złożenia kwiatów pod pomnikiem, a następnie mieszkańcy Gminy Czosnów i zaproszeni goście udali się do Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Kazuniu Nowym, gdzie nastąpiło uroczyste odsłonięcie patriotycznego muralu umieszczonego na frontowej ścianie budynku szkoły.
Odsłonięcie muralu poprzedziło powitanie uczestników uroczystości przez Antoniego Kręźlewicza - wójta Gminy Czosnów. Po wystąpieniu wójta głos zabrali Adam Lubiak – doradca Ministra Obrony Narodowej, który odczytał list od Szefa MON, posłowie na Sejm RP Anita Czerwińska i Radosław Rybicki, który odczytał list od Marszałka Województwa Mazowieckiego. Głos zabrali również organizatorzy przedsięwzięcia Anna Maliszewska – Dyrektor Gminnej Biblioteki Publicznej w Czosnowie, Krystian Buszta – Dyrektor Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Kazuniu Nowym, Leszek Giziński – Prezes Zarządu Stowarzyszenia Slavia Masovia. Krótką historię historii obrony odcinka „Przedmościa Kazuńskiego” przedstawił Piotr Oleńczak – Naczelnik Wydziału do Spraw Ochrony Miejsc Pamięci Biura Prezesa Rady Ministrów.
Do odsłonięcia muralu organizatorzy zaprosili doradcę ministra Obrony Narodowej, posłów na Sejm RP, przedstawiciela Marszałka Województwa Mazowieckiego, Starostę Nowodworskiego i Wójta Gminy Czosnów.
Po odsłonięciu muralu modlitwę za obrońców Przedmościa Kazuńskiego i Modlina z 1939 r. odmówił ks. prałat Tadeusz Bazylewicz.
Wśród zaproszonych gości było wielu przedstawicieli organizacji społecznych i służb mundurowych, m.in. ppłk Mariusz Łuszczyński – zastępca dowódcy 2 Mazowieckiego pułku saperów w Kazuniu Nowym, ppłk Dariusz Grzyb – dowódca 64 batalionu lekkiej piechoty w Pomiechówku, Jan Piątek z delegacją Stowarzyszenia Marynarzy Rezerwistów 12 Wolińskiego dywizjonu trałowców.
Po odsłonięciu muralu odbył się piknik edukacyjno-wojskowy, w ramach którego można było m.in. zobaczyć współczesne wyposażenie Wojska Polskiego wystawione przez wystawione przez 2. Mazowiecki Pułk Saperów z Kazunia Nowego, 140. Kompanię Radiotechniczną z Dębiny, 64. Batalion Lekkiej Piechoty z Pomiechówka oraz dowiedzieć się jak zostać żołnierzem w punkcie Wojskowego Centrum Rekrutacji Warszawa - Ochota. Dostępne są także dioramy historyczne wystawione przez lokalną Grupę Rekonstrukcji Historycznej Kampinos oraz Grupę Rekonstrukcji Historycznej 14. Pułku Ułanów Jazłowieckich.
Ponadto są także stoiska z militarnymi i historycznymi eksponatami przygotowane przez Triglav – Stowarzyszenie Historyczno-Badawcze, Muzeum Kampanii Wrześniowej i Twierdzy Modlin oraz Muzeum Batalii Mazowieckich. Zaprezentowane zostało stoisko edukacyjne Lasów Państwowych - Nadleśnictwa Jabłonna oraz pokaz sprzętu i wyposażenia Ochotniczej Straży Pożarnej z Kazunia Polskiego.
Odbyła się również projekcja filmu dokumentalnego w reż. Grzegorza Gajewskiego “Reduty września, czyli Przedmoście Kazuńskie 1939”.
XXX
Mural powstał na bazie autentycznej fotografii wykonanej przez żołnierza z 84. Pułku Piechoty podczas obrony Przedmościa Kazuńskiego i był malowany ręcznie. Przedstawia on prawdopodobnie żołnierzy z 30. Dywizji Piechoty – autentyczność zdjęcia potwierdził dr hab. Andrzej Wesołowski – wybitny historyk Wojskowości Polskiej specjalizujący się w tematyce wojny obronnej w 1939 roku. Klisza ze zdjęciami, po wojnie przez wiele lata była ukrywana i dzięki Panu Edwardowi Koralowi została udostępniona. Autorem projektu muralu jest Leszek Giziński, mieszkaniec Kazunia i zarazem Prezes Zarządu Stowarzyszenia Slavia Masovia, które złożyło wniosek do Ministerstwa Obrony Narodowej w ogólnopolskim otwartym konkursie ofert pt. „Mur, ale Historia Wojska Polskiego” Ministerstwa Obrony Narodowej. Stowarzyszenie znalazło pośród 52 ofert z całej Polski, które otrzymały dofinansowanie na realizację zadania. Wykonawcą muralu jest firma IDEAMO Murals z Warszawy.
(k)
Foto: Wiesława Karczmarczyk, Artur Osiak i Krzysztof Szatkowski
