14 listopada 2021 r., w Sobieszynie, Gmina Ułęż, Powiat Rycki, Województwo Lubelskie, z udziałem członków Okręgu Lubelskiego ZOR RP, odbyły się uroczystości odsłonięcia i poświęcenia pomnika jako Miejsca Pamięci Narodowej, poświęconego żołnierzom 44. Placówki AK-WiN w Sobieszynie.
Na zaproszenie Pani Barbary Pawlak - wójt Gminy Ułęż w uroczystości udział wzięli członkowie Okręgu Lubelskiego ZOR RP im. gen. dyw. Mieczysława Smorawińskiego w osobach: Lech Marczak - członek Zarządu Głównego i prezes Okręgu Lubelskiego, por. w st. spocz. Ryszard Gołąb i Wojciech Szynkora, stanowiąc poczet sztandarowy Koła Kazimierz Dolny Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Ponadto w uroczystości uczestniczyli członkowie Koła w Ułężu ZOR RP im. por. Stanisława Janickiego: Roman Padel - prezes Koła ZOR RP w Ułężu, Jan Noworolnik, (stanowili asystę w poczcie sztandarowym Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Rykach) oraz Marian Lemieszek.
Organizatorem uroczystości był Urząd Gminy Ułęż z Barbarą Pawlak - wójtem Gminy na czele i Mariusz Pawlak - prezes Koła w Rykach Ś.Z.Ż.A.K.
Patronat nad uroczystościami objął Prezydent RP Andrzej Duda.Uroczystość sfinansowana została przez Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu oraz Urząd Gminy Ułęż.
W kościele pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Sobieszynie odprawiona została msza św. w intencji poległych, pomordowanych i zmarłych bohaterów 44. Placówki w Sobieszynie AK-WiN, sprawowana przez ks. kan. Stanisława Chodźkę - dziekana ryckiego i członka Zarządu Koła ŚZŻAK w Rykach, ks. prałata Edmunda Szarka - kapelana ŚZŻAK Obwodu "GOŁĄB" w Garwolinie oraz ks. Marka Śliwę - proboszcza Parafii Sobieszyn.
Wstęp do uroczystości wygłosiła wójt Gminy Ułęż Barbara Pawlak, również członek Koła w Rykach ŚZŻAK. Słowo Boże i Homilię wygłosił ks. kan. Stanisław Chodźko, nawiązując do bohaterstwa poległych, pomordowanych i zmarłych żołnierzy 44. Placówki w Sobieszynie AK-WiN. Asystę honorową w czasie mszy św. pełnili uczniowie klas mundurowych Zespołu Szkół im. Kajetana hr. Kickiego w Sobieszynie.
Po zakończeniu nabożeństwa uczestnicy uroczystości przeszli na plac przed kościołem, gdzie w asyście Kompanii Reprezentacyjnej Sił Powietrznych RP, Orkiestry Garnizonowej z Dęblina oraz Żołnierzy 22. batalionu lekkiej piechoty im. mjr. Mariana Bernaciaka "Orlik" nastąpiło uroczyste odsłonięcie pomnika. Aktu tego dokonali wójt Gminy Ułęż - Barbara Pawlak, Senator Rzeczypospolitej Polskiej - Stanisław Gogacz, Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej - Sławomir Skwarek, Poseł na Sejm - Krzysztof Szulowski, Proboszcz Parafii Sobieszyn - ks. Marek Śliwa, Wiceprezes ryckiego Koła AK Grzegorz Kruk oraz syn kombatanta Józefa Grzechnika ps. "Ułan". Ceremonii poświęcenia pomnika dokonał ks. por. Edmund Szarek.
Pani ppor. z Kompanii Reprezentacyjnej Sił Powietrznych odczytała Apel Poległych, przywołując sobieszyńskich bohaterów, po czym Kompania Reprezentacyjna oddała salwę honorową.
Jako pierwsi znicz przed pomnikiem zapalili syn żołnierza AK Marian Lemieszek w asyście córki jednego z dowódców Placówki i ówczesnego wójta Gminy Ułęż Józefa Pietrzaka ps. „Dąb" Ewy Pietrzak oraz prezesa Koła ŚZŻAK im. mjr. Mariana Bernaciaka ps. "Orlik" w Rykach Mariusza Pawlaka. Następnie wiązanki i znicze zapalili zaproszeni goście oraz przybyłe delegacje.
Następnie uczestnicy uroczystości, na czele z Orkiestrą Garnizonu Dęblin, Kompanii Reprezentacyjnej Sił Powietrznych, pocztów sztandarowych ŚZŻAK Kół Ryki, Kazimierz Dolny, Puławy, Łuków i Garwolina oraz OSP Ułęż i dwóch Zespołów Szkół w Sobieszynie udali się do sali gimnastycznej ZSO w Sobieszynie, gdzie odbył się koncert Orkiestry Garnizonowej z Dęblina. Po koncercie głos zabierali zaproszeni goście, wśród nich ks. prałat Edmund Szarek, który w uznaniu upamiętnienia Żołnierzy Wyklętych wręczył wójt Barbarze Pawlak i prezesowi Koła ŚZŻAK w Rykach Mariuszowi Pawlakowi kopie Krzyża Pątniczego bł. ks. Jerzego Popiełuszki, zawierające fragmenty rzeczy codziennego użytku naszego Męczennika.
Zwieńczeniem pięknych uroczystości był niezwykły spektakl słowno-muzyczny w wykonaniu dzieci i młodzież, przygotowany przez Natalię Babicką.
18 listopada 2021 na posiedzeniu Sejmu RP Poseł Sławomir Skwarek w wystąpieniu zdał relację z uroczystości w Sobieszynie.
Tekst: Lech Marczak
Foto: Mariusz Grzechnik
