14 września 2021 r., w Święto Palmir, ustanowione przez Prymasa Polski kardynała Józefa Glempa, na Cmentarzu-Mauzoleum w Palmirach, odbyła się coroczna uroczystość patriotyczno - religijna, w której udział wzięli przedstawiciele Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej.
ZOR RP podczas uroczystości reprezentowali: wiceprezes ZG Marcin Łada, prezes Okręgu Mazowieckiego – członek ZG ppłk w st. spocz. Janusz Zajączkowski, płk w st. spocz. Henryk Łazarski i Wiesława Karczmarczyk
Uroczystość upamiętniająca 82. rocznicę wybuchu II wojny światowej oraz ofiary niemieckich egzekucji w Puszczy Kampinoskiej rozpoczęła się mszą św. w intencji poległych i pomordowanych, pod przewodnictwem metropolity warszawskiego kardynała Kazimierza Nycza. Podczas Modlitwy Wiernych ppłk w st. spocz. Janusz Zajączkowski, który od wielu dziesięcioleci zajmuje się zagadnieniem palmirskiej zbrodni, stojąc przed ołtarzem powiedział: „módlmy się za spoczywających w Lesie Palmirskim, aby ofiara ich życia nie została zapomniana, a dobry Bóg dał im radość w Królestwie Niebieskim oraz za sprawujących władzę, aby wykazali się dobrą wolą i dokończyli przerwaną w 1946 r. ekshumację narodowych bohaterów i zorganizowali im należny pochówek”.
Jesteśmy przekonani, że posiadana wiedza predestynuje nas do tego, aby postulować przeprowadzenie badań na terenie Puszczy Kampinoskiej. Różne źródła historyczne mówią bowiem o tym, że z Pawiaka w stronę puszczy wyruszyło co najmniej kilka transportów więźniów, z którymi nie wiadomo co się stało. Ich ciał nigdy nie odnaleziono. Leśnicy działający w konspiracji odnaleźli ślady po egzekucjach wielu więźniów, ale nie możemy mieć pewności, że odnaleziono wówczas wszystkie. Tym bardziej, że Niemcy po 1941 r. zaczęli zmieniać miejsca egzekucji. Badania można przeprowadzić w sposób nieinwazyjny, stosując np. metodę skanowania lotniczego.
Po mszy, zostały odczytane listy od Prezydenta RP Andrzeja Dudy, Premiera Mateusza Morawieckiego, Marszałek Sejmu Elżbiety Witek oraz Ministra Obrony Narodowej Mariusza Błaszczaka.
Kolejnymi punktami uroczystości były Apel Poległych i salwa honorowa oraz składanie przez delegacje wieńców w wybranych przez siebie miejscach nekropolii.
W uroczystości uczestniczyli m.in.: wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki, wicemarszałek Senatu Marek Pęk, przedstawicielka Prezydenta RP Małgorzata Paprocka, Wojewoda Mazowiecki Konstanty Radziwiłł, dyrektor Paweł Hut z Ministerstwa Obrony Narodowej, dyrektor Adam Siwek z IPN, p.o. Dowódcy Garnizonu Warszawa płk Tomasz Dominikowski, płk Przemysław Wachulak – rektor WAT, ppłk Filip Kłobukowski – zastępca dowódcy 2 Mazowieckiego Pułku Saperów, przedstawiciele władz samorządowych województwa mazowieckiego,Miasta Stołecznego Warszawy, Powiatu Warszawskiego Zachodniego, gmin: Izabelin, Czosnów, Stare Babice. Uroczystość uświetniła wojskowa asysta honorowa Kompanii Reprezentacyjnej WP oraz oprawa muzyczna zapewniona przez Orkiestrę Reprezentacyjną WP.
Organizatorami imprezy byli: Wojewoda Mazowiecki, Instytut Pamięci Narodowej, Dowództwo Garnizonu Warszawa, Wojskowa Akademia Techniczna w Warszawie, 2. Mazowiecki Pułk Saperów w Kazuniu, Muzeum – Miejsce Pamięci Palmiry, Kampinoski Park Narodowy, Powiat Warszawski Zachodni, Gmina Czosnów, Gmina Izabelin, Kapituła Kampinosko – Bielańska.
Egzekucje w Palmirach rozpoczęły się w grudniu 1939 roku. Trwały co najmniej do lipca 1941 roku. W wyniku zbrodni, tak zwanej akcji AB, wymordowano tu znaczną część elity Warszawy i mieszkańców okolicznych miejscowości. Na Cmentarzu–Mauzoleum w Palmirach spoczywa 2115 obywateli RP – Polaków i Żydów. Ginęli tu m.in.: artyści, działacze społeczni i polityczni, urzędnicy, a potem również duchowni i nauczyciele. W Palmirach Niemcy rozstrzelali m.in. marszałka Sejmu Macieja Rataja, jednego z przywódców polskich socjalistów Mieczysława Niedziałkowskiego, złotego medalistę olimpijskiego Janusza Kusocińskiego oraz pisarza i redaktora pierwszego konspiracyjnego pisma „Polska Żyje” Witolda Hulewicza. Cześć Ich Pamięci!
Źródło: KPN, IPN i obsługa własna. Fot. Marcin Łada
