8 sierpnia 2021 r., w Borzęcinie Dużym k. Warszawy, z udziałem członków Koła Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej w Starych Babicach, odbyła się uroczystość patriotyczna upamiętniająca Ofiary niemieckich zbrodni zamordowane w czasie Powstania Warszawskiego w tej miejscowości.
Podczas uroczystości odsłonięto tablicę pamiątkową, której inicjatorem był Tadeusz Wiśniewski – członek Zarządu Koła ZOR RP w Starych Babicach. Uroczystość prowadził i rys historyczny wygłosił- wiceprezes ZG ZOR RP Marcin Łada- prezes Koła ZOR RP w Starych Babicach im. Obrońców Radiostacji Babice.
77 lat od tragedii Powstania Warszawskiego zebraliśmy się na uroczystości w Borzęcinie Dużym, aby uczcić pamięć tych, którzy walczyli o wolną Polskę i pamięć Ofiar niemieckich zbrodni.
Trzeba pamiętać, że Powstanie Warszawskie miało swoje miejsce nie tylko w stolicy. Walki w sierpniu i wrześniu 1944 r. toczyły się także w Puszczy Kampinoskiej i na okolicznych terenach, gdzie działała m.in. AK Grupa „Kampinos”. 7 sierpnia 1944 r. do walk doszło także w Borzęcinie Dużym, gdzie grupa partyzantów zaatakowała niemiecki skład broni ulokowany w Straży Ogniowej, a także plebanię zajmowaną częściowo przez żołnierzy niemieckich.
Dramatyczna akcja partyzancka zakończyła się klęską. Wielu partyzantów zginęło, broni nie zdobyto. Następnego dnia (8 VIII 1944 r.) Niemcy w Borzęcinie Dużym dokonali masakry. O świcie wjechali do wsi czołgami i ostrzelali domy z karabinów maszynowych. Niewinnych mieszkańców zgromadzono przy drodze, po czym oprawcy wybrali z tłumu młodych mężczyzn i rozstrzelali ich. W ten sposób zamordowano 49 osób cywilnych. Wśród nich byli mieszkańcy Borzęcina i okolic, a także uciekinierzy z płonącej Warszawy, zwłaszcza z dzielnicy Wola, w której Niemcy i oddziały w służbie niemieckiej wymordowały 5 i 6 sierpnia 1944 r. ok. 60 tyś. mieszkańców. Wielu mieszkańców Borzęcina, zabrano także wówczas na roboty do Niemiec, nie wszyscy wrócili…
Żadna zbrodnia wojenna nie może być zapomniana. Od wielu lat o godne upamiętnienie Ofiar masakry w Borzęcinie zabiegał Tadeusz Wiśniewski- członek Zarządu Koła ZOR RP w Starych Babicach, prezes Stowarzyszenia Borzęcin i jednocześnie przewodniczący Gminnej Rady Seniorów. W tym roku tablica z nazwiskami ofiar została umieszczona w borzęcińskim Miejscu Pamięci Narodowej „1939-1944” upamiętniającym zarówno bohaterów walk z 1939 r., z 1944 r. i ofiary zbrodni niemieckich. Tablica została sfinansowana przez Gminę Stare Babice, za co serdeczne podziękowania składamy wójtowi Sławomirowi Sumce, dawnemu członkowi ZOR RP.
Uroczystość w Borzęcinie Dużym składała się z trzech części: ze Mszy Świętej, apelu w Miejscu Pamięci Narodowej i spotkania w Centrum Misji Afrykańskich w Borzęcinie Dużym. Rocznicowe obchody rozpoczęto Mszą Św. w borzęcińskim kościele pw. Św. Wincentego Ferreriusza, następnie zebrani przeszli do Miejsca Pamięci Narodowej, gdzie wiceprezes ZG ZOR RP Marcin Łada przedstawił historię dramatycznych wydarzeń. Tablicę uroczyście odsłonili: Z-ca wójta Gminy Stare Babice - Katarzyna Sońta, prezes stowarzyszenia „Borzęcin” - Tadeusz Wiśniewski i przedstawiciel rodzin pomordowanych osób - Edward Białobrzeski. Poświęcenia tablicy dokonał ks. wikariusz Marek Skowroński. Następnie przed tablicą złożono wieńce i zapalono znicze pamięci. Uroczystość uświetniły poczty sztandarowe: Międzynarodowego Motocyklowego Rajdu Katyńskiego i Ochotniczej Straży Pożarnej Borzęcin Duży. Oprawę muzyczną złożoną z pieśni patriotycznych zapewnił chór „Sami Swoi” pod kierunkiem Zofii Lasockiej. Po części oficjalnej zebrani przeszli na poczęstunek do siedziby Centrum Misji Afrykańskich, gdzie była okazja do rozmów na tematy patriotyczne i osobistych wspomnień dawnych tragicznych wydarzeń.
W borzęcińskiej uroczystości uczestniczyło wiele osób, oprócz już wymienionych władz gminnych i członków ZOR RP obecni byli przedstawiciele rodzin zamordowanych osób, radni gminni i sołtysi, księża ze Stowarzyszenia Misji Afrykańskich z ks. Prowincjałem SMA Grzegorzem Kucharskim i ks. Dyrektorem CMA Wacławem Krzempkiem, obecny był także ks. Senior borzęcińskiej parafii Józef Olczak. Z ramienia Rady Powiatu Warszawskiego Zachodniego przybył radny Patryk Luboiński reprezentujący posłankę Kingę Gajewską, obecny był także Wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia Międzynarodowy Motocyklowy Rajd Katyński Cezary Pyrak i wielu mieszkańców Borzęcina Dużego. Dziękujemy serdecznie: Gminie Stare Babice za sfinansowanie tablicy upamiętniającej ofiary ludności cywilnej, Księżom Misjonarzom za gościnę i możliwość spotkana we wnętrzach CMA, chórowi „Sami Swoi” za występ patriotyczny i wszystkim uczestnikom uroczystości za przybycie i udział w obchodach rocznicowych.
Fot. Kamil Malinowski
M.Ł.
