3 sierpnia 2021 r., z Lublina do Jastkowa, wyruszył Marsz Szlakiem Legionów Józefa Piłsudskiego zorganizowany przez Związek Piłsudczyków Oddział Lublin, Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Okręg Lubelski Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej. Był to już raz dziewiętnasty marsz zorganizowany po wojnie.
Marsz odbywał się pod Honorowym Patronatem Instytutu Pamięci Narodowej, przy wydatnym wsparciu Lubelskiego Urzędu Marszałkowskiego w ramach promocji walorów województwa lubelskiego. Związek Oficerów Rezerwy RP na Marszu reprezentowany był przez Prezesa Lecha Marczaka, wiceprezesów: mł. chor. rez. Tomasza Dyzmę i Edwarda Nakoniecznego, kpt. w st. spocz. Andrzeja Bisa, Rafała Bociąga, Wojciecha Szynkorę, Mateusza Wałekę i Mateusza Kozioła.
Marsz jak co roku rozpoczął się przed lubelskim Ratuszem o godzinie 8.00, gdzie pod tablicami pamiątkowymi poświęconymi Bohaterskim Legionom i generałowi Gustawowi Orlicz - Dreszerowi zostały złożone wiązanki kwiatów. Następnie kombatanci, młodzież szkolna, członkowie Związku Piłsudczyków i Związku Oficerów Rezerwy RP, strzelcy oraz zaproszeni goście przeszli na plac Litewski w Lublinie, gdzie okolicznościowe przemówienie wygłosili: Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk, Wicewojewoda Lubelski Robert Gmitruczuk, Wójt Gminy Jastków Teresa Kot oraz Dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej Oddział Lublin Marcin Krzysztofik, którzy w swych wystąpieniach przypomnieli historię walk Polaków o wolność i niepodległość naszej Ojczyzny. Wspomniano, że dzięki tej walce i olbrzymiemu poświęceniu polska ziemia wydała plon, na który Polacy czekali bardzo długo. Pan Minister Jan Józef Kasprzyk odznaczył medalem Pro Bono Poloniae mł. chor. Tomasza Dyzmę , a kpt. w st. spocz. Andrzeja Bisa medalem Pro Patria.
Następnie przed pomnikami Marszałka Józefa Piłsudskiego i Nieznanego Żołnierza złożono wieńce i kwiaty oraz zapalono znicze. Po zakończeniu uroczystości na placu Litewskim delegacja uczestników Marszu udała się na Cmentarz Wojskowy przy ulicy Białej w Lublinie, gdzie przed pomnikiem Legionistów złożono wiązanki i wieńce oraz zapalono znicze.
Na zakończenie Marszu w 106. rocznicę Bitwy pod Jastkowem i wkroczenia Legionistów do Lublina na Cmentarzu Legionistów w Jastkowie odprawiona została uroczysta Msza święta polowa w intencji poległych żołnierzy i legionistów. Po zakończeniu Mszy św. odczytany został Apel Poległych, oddana została salwa honorowa, złożono wiązanki i wieńce oraz zapalono znicze pod górującym nad cmentarzem pomnikiem Legionistów. Uroczystości zakończyły się przed Urzędem Gminy Jastków występem patriotycznym, w wykonaniu młodzieży z Gimnazjum im. Józefa Piłsudskiego w Jastkowie.
* * *
Bitwa pod Jastkowem została stoczona w dniach 31 lipca - 3 sierpnia 1915 r. pomiędzy pododdziałami Legionów Polskich, a wojskami rosyjskimi w rejonie miejscowości Jastków, 12 km na północny zachód od Lublina, należała do największych starć Legionów Polskich na terenie Królestwa Polskiego. Była to pierwsza bitwa, podczas której polskie oddziały miały dużą samodzielność i o samym przebiegu walk decydowali dowódcy pułków oraz Józef Piłsudski jako Komendant główny. Był to pierwszy większy bój 4 pułku piechoty Legionów Polskich, uważany za swoisty chrzest bojowy tej formacji.
Tomasz Dyzma
Foto: Andrzej Bis