Już po raz osiemnasty po wojnie, w dniu 3 sierpnia 2020 r., z Lublina do Jastkowa wyruszył Marsz Szlakiem Legionów Józefa Piłsudskiego zorganizowany przez Związek Piłsudczyków Oddział Lublin, Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Okręg Lubelski Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej i Związek Strzelecki „Strzelec” OSW, przy wydatnym wsparciu Lubelskiego Urzędu Marszałkowskiego w ramach promocji walorów województwa lubelskiego.
Związek Oficerów Rezerwy RP na Marszu reprezentowany był przez prezesa Lecha Marczaka, wiceprezesów: mł. chor. rez. Tomasza Dyzmę i Edwarda Nakoniecznego oraz kpt. w st. spocz. Andrzeja Bisa, por. w st. spocz. Ryszarda Gołąba, Elżbietę Nakonieczną, sierż. pchor. w st. spocz. Zbigniewa Jurkowskiego, Mateusza Wałękę i Mateusza Kozioła.
Marsz jak co roku rozpoczął się przed lubelskim Ratuszem o godzinie 8.00, gdzie pod tablicami pamiątkowymi poświęconymi Bohaterskim Legionom i generałowi Gustawowi Orlicz – Dreszerowi, zostały złożone wiązanki kwiatów.
Następnie kombatanci, młodzież szkolna, członkowie Związku Piłsudczyków i Związku Oficerów Rezerwy RP, strzelcy oraz zaproszeni goście przeszli na plac Litewski w Lublinie, gdzie okolicznościowe przemówienie wygłosili: Wicewojewoda Lubelski Robert Gmitruczuk, Wicemarszałek Województwa Lubelskiego Zbigniew Wojciechowski, Wójt Gminy Jastków Teresa Kot oraz przedstawiciel Prezydenta Miasta Lublin Zdzisław Niedbała, którzy w swych wystąpieniach przypomnieli historię walk Polaków o wolność i niepodległość naszej Ojczyzny. Wspomniano, że dzięki tej walce i olbrzymiemu poświęceniu polska ziemia wydała plon, na który Polacy czekali bardzo długo.
Po wystąpieniach przed pomnikami Marszałka Józefa Piłsudskiego i Nieznanego Żołnierza złożono wieńce i kwiaty oraz zapalono znicze. Po zakończeniu uroczystości na placu Litewskim delegacja uczestników Marszu udała się na Cmentarz Wojskowy przy ulicy Białej w Lublinie, gdzie przed pomnikiem Legionistów złożono wiązanki i wieńce oraz zapalono znicze.
Na zakończenie Marszu, w 105. rocznicę Bitwy pod Jastkowem, na Cmentarzu Legionistów w Jastkowie, odprawiona została uroczysta Msza święta polowa w intencji poległych żołnierzy i legionistów.
Po mszy św. nastąpiła ceremonia odznaczenia Medalami Za Zasługi Dla Związku Oficerów Rezerwy RP: złotym Sztandaru Związku Piłsudczyków Oddział Lublin, srebrnym pani Teresy Kot - Wójta Gminy Jastków.
Następnie złożono wiązanki i wieńce oraz zapalono znicze pod górującym nad cmentarzem pomnikiem Legionistów. Po zakończeniu uroczystości na cmentarzu uczestnicy przeszli przed Urząd Gminy Jastków, gdzie przemówienia okolicznościowe wygłosili Wicemarszałek Województwa Lubelskiego Zbigniew Wojciechowski, Starosta Lubelski Zdzisław Antoń i przedstawiciel Wojewody Lubelskiego Waldemar Podsiadły.
Prezes Związku Piłsudczyków Oddział Lublin Tomasz Dyzma odczytał list od Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jana Józefa Kasprzyka adresowany do Uczestników Marszu. Uroczystości zakończyły się koncertem patriotycznym, w wykonaniu „Zespołu Pieśni i Tańca Dąbrowica.
* * *
Bitwa pod Jastkowem została stoczona w dniach 31 lipca - 3 sierpnia 1915 roku pomiędzy pododdziałami Legionów Polskich, a wojskami rosyjskimi w rejonie miejscowości Jastków, 12 km na północny zachód od Lublina, należała do największych starć Legionów Polskich na terenie Królestwa Polskiego. Była to pierwsza bitwa, podczas której polskie oddziały miały dużą samodzielność i o samym przebiegu walk decydowali dowódcy pułków oraz Józef Piłsudski jako Komendant główny. Był to pierwszy większy bój 4 pułku piechoty Legionów Polskich, uważany za swoisty chrzest bojowy tej formacji.
Tomasz Dyzma
Foto: Andrzej Bis