8 lipca 2023 r., na zaproszenie Przewodniczącego Rady Miasta w Krasnymstawie Janusza Rzepki, delegacja Okręgu Lubelskiego Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej, wzięła udział w rekonstrukcji bitwy polsko - rosyjskiej z okresu Powstania Styczniowego.
Okręg Lubelski ZOR RP reprezentowali: Lech Marczak - prezes Okręgu Lubelskiego /członek ZG/ i kpt. w st. spocz. Ryszard Gołąb.
Wśród dużej rzeszy widzów była Teresa Hałas - poseł na Sejm RP, Marek Nowosadzki – Wicestarosta Krasnystawski, Lucjan Cichosz - z-ca burmistrza Miasta Krasnystaw.
Rekonstrukcja bitwy miała miejsce na Krasnystawskich błoniach jako część projektu historycznego „Mikołaj Nieczaj – bohater nieoczywisty", które dofinansowano ze środków Biura "Niepodległa" w ramach Programu Dotacyjnego „Powstanie Styczniowe 1863-1864”.
W styczniu 2023 r., minęła 160-ta rocznica wybuchu Powstania Styczniowego. Obfitowało ono w momenty pełne tragizmu, posiadało też wielkich przywódców, którzy wiedli do walki rzesze powstańców. Nieco w ich cieniu byli dowódcy mniejszych oddziałów, wśród których znalazł się Mikołaj Nieczaj. Celem dedykowanego jego osobie projektu było przypomnienie tej postaci i wskazanie jej związków z Krasnymstawem.
Rekonstrukcja potyczki polsko - -rosyjskiej została oparta o autentyczne wydarzenia z życia Mikołaja Nieczaja. Przeprowadziła ją Grupa Historia Eksperymentalna "Rekonstrukto" przy zaangażowaniu krasnystawskiego Stowarzyszenia Nr 23 "Regiment” Mikołaja Nieczaja" oraz Koneckiej Grupy Powstańczej, Grupy Rekonstrukcji Historycznej Bellum i Grupy Rekonstrukcji Historycznej im. płk Tadeusza Zieleniewskiego. W odtworzeniu losów oddziału powstańczego dowodzonego przez Nieczaja wzięło udział kilkudziesięciu rekonstruktorów i statystów. Wszyscy wystąpili w strojach i z wyposażeniem oryginalnym lub replikami odpowiadającymi wzorcom z epoki. Odwzorowane zostały: powstańcze obozowisko (namioty, wozy taborowe, paleniska, kuchnia polowa), msza i przysięga ochotników oraz potyczka (strzelcy, kosynierzy, armaty, konie). Po inscenizacji odbył się piknik historyczny, na który złożyły się prezentacje obyczajów i kultury powstańczej, przegląd ekwipunku i uzbrojenia, ognisko i poczestunek.
Partnerami w organizacji wydarzenia były: Miasto Krasnystaw i Stowarzyszenie „Wspólny Krasnystaw".
Tekst i foto: Janusz Rzepka