17 września 2016 r., w Sandomierzu odbyły się uroczystości w 77 rocznicę agresji sowieckiej na Polskę oraz Dnia Sybiraka zorganizowane przez Urząd Miejski w Sandomierzu i Związek Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej. Podczas uroczystości posadzono „Katyński Dąb Pamięci” upamiętniający aspiranta Policji Państwowej Stanisława Gądka.
W obchodach Związek Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej reprezentowali: płk rez. Alfred Kabata – prezes Zarządu Głównego, por. rez. Radosław Gądek – prezes Okręgu Małopolskiego i wnuk asp. Stanisława Gądka, Lech Marczak – prezes Okręgu Lubelskiego wraz z delegacją oraz Mateusz Derylak – prezes Okręgu Podkarpackiego wraz z delegacją.
Wśród uczestników uroczystości, którzy zgromadzili się przed Symboliczną Mogiłą Katyńską w wojskowej części Cmentarza Katedralnego w Sandomierzu, byli przedstawiciele władz samorządowych z burmistrzem Markiem Bronkowskim, sandomierskiego Związku Sybiraków, organizacji kombatanckich, Sandomierskiego Centrum Kultury, policji, wojska, młodzieży z sandomierskich szkół oraz mieszkańcy miasta. Obecna była również rodzina aspiranta Stanisława Gądka, w tym jego wnukowie Radosław i Stanisław Gądek oraz poseł Marek Kwitek.
Wojskową asystę honorową wystawił 3 Sandomierski batalion radiotechniczny.
Obchody rozpoczęły się odegraniem hymnu państwowego przez Sandomierską Orkiestrę Dętą. Następnie odmówiono modlitwę za poległych i pomordowanych przez komunistów.
Przemówienia okolicznościowe wygłosili burmistrz Marek Bronkowski i prezes ZG Związku Oficerów Rezerwy RP płk rez. Alfred Kabata.
W przemówieniu okolicznościowym burmistrz Marek Bronkowski określił datę 17 września 1939 r. jako symbol zdrady i nieuczciwości Rosji Sowieckiej. Przypomniał tragiczne losy Narodu Polskiego z czasów wojny oraz zaapelował do zebranych o pamięć i szacunek dla wydarzeń sprzed lat. Przedstawił także losy aspiranta Stanisława Gądka, komendanta posterunku w Nowej Dębie, mieszkańca Sandomierza.
Po wybuchu II wojny światowej, Stanisław Gądek otrzymał rozkaz ewakuacji do Rumunii wraz z dokumentacją podległej mu jednostki. Po agresji ZSRR na Polskę w dniu 17 września 1939 r., został z całą grupą zatrzymany przez wojska sowieckie
i aresztowany. Przewieziono go do obozu przejściowego w Przemyślu, a stamtąd do Tarnopola. Z Tarnopola trafił do specjalnego obozu NKWD w Ostaszkowie. Został zamordowany w Twerze w kwietniu 1940 r.
Zabierając głos, płk rez. Alfred Kabata – prezes ZG ZOR RP, podkreślił, że: Dzisiaj jest dzień, w którym stajemy, żeby zaświadczyć o kilku bardzo ważnych sprawach, które muszą być ciągle przypominane. Po pierwsze jest to obowiązek pamięci, pamięci o tych ludziach i ich rodzinach, które tak wiele wycierpiały. Ta zbrodnia dotknęła cały naród i oznaczała nie tylko śmierć 22 tysięcy osób, ale była tragedią dla ich rodzin, które nie wiedziały, co się stało i przez lata nie mogły głośno mówić, kto dokonał mordu. Dodał, że: Związek Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej, którego jestem prezesem, czynnie uczestniczy w upamiętnianiu ofiar zbrodni Katyńskiej organizując lub współorganizując uroczystości, publikując opracowania historyczne, odsłaniając tablice pamiątkowe i sadząc „Katyńskie Dęby Pamięci”. Do tej pory byliśmy organizatorami lub współorganizatorami posadzenia ponad 100 „Dębów Pamięć”.
Płk rez. Alfred Kabata wręczył burmistrzowi Markowi Bronkowskiemu ryngraf Związku Oficerów Rezerwy RP i przekazał mu książkę swojego autorstwa „Pamięć o Katyniu w Nowym Dworze Mazowieckim. Oficerowie Batalionu Elektrotechnicznego zamordowani w Katyniu i Charkowie”. W książce znajdują się biogramy oficerów urodzonych w Sandomierzu i w powiecie sandomierskim.
Po odczytaniu Apelu Poległych i oddaniu salwy honorowej przed Mogiłami Katyńską oraz Wołyńską złożono wieńce i kwiaty.
Następnie przystąpiono do posadzenia „Dębu Pamięci” poświęconego aspirantowi Stanisławowi Gądkowi. Uroczystego posadzenia „Dębu Pamięci” dokonali Marek Bronkowski burmistrz Sandomierza, płk rez. Alfred Kabata Prezes Zarządu Głównego Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej oraz wnukowie i prawnuk zamordowanego w Twerze policjanta.
W imieniu rodziny aspiranta Stanisława Gądka, podziękowania organizatorom uroczystości przekazał jego wnuk por. rez. Radosław Gądek.
Odczytano także listy okolicznościowe od senator Anny Marii Anders – sekretarza stanu i Pełnomocnika Prezesa Rady Ministrów do Spraw Dialogu Międzynarodowego, od prof. dr hab. Wojciecha Fałkowskiego – podsekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej, Jana Józefa Kasprzyka p.o. Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Uroczystość zakończyła msza św. odprawiona w kościele pw. św. Józefa w intencji Sybiraków i wszystkich ofiar II wojny światowej.
(k)
Foto: Patrycja Baska, Mariusz Świeca, Urząd Miasta w Sandomierzu
