8 marca 2015 r. w Wierzbicy zorganizowano obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Na zaproszenie organizatorów, Związku Piłsudczyków – Okręg w Radomiu, w uroczystości uczestniczyła delegacja Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej.
Delegację ZOR RP stanowili płk rez. Alfred Kabata – prezes ZG, ppor. rez. Piotr Szczepaniak – prezes warszawskiego Koła ZOR i Piotr Przygodzki – wiceprezes Okręgu Lubelskiego.
Uroczystości rozpoczęła zbiórka pocztów sztandarowych i pododdziałów Ochotniczej Straży Pożarnej, Związku Strzeleckiego i Związku Piłsudczyków, które przy dźwiękach marsza wojskowego weszły do kościoła parafialnego pw. św. Stanisława biskupa.
Przybyłych gości powitał proboszcz parafii ks. dziekan Jan Chodelski. Byli wśród m. in.: Zbigniew Kuźmiuk – europoseł, Marek Suski – poseł, Wojciech Skurkiewicz - senator, Zdzisław Dulias - wójt Gminy Wierzbica, radni gminy i radni Powiatu Radomskiego, Tomasz Jarzembiński – dyrektor Publicznego Gimnazjum w Wierzbicy.
Po zakończonej mszy św. Marcin Sołtysiak – historyk z Delegatury IPN w Radomiu wygłosił wykład nt. działalności Żołnierzy wyklętych na Ziemi Radomskiej. Przypomniał, że żołnierzami wyklętymi, żołnierzami niezłomnymi określa się członków ruchu niepodległościowego, którzy stawiali opór sowietyzacji Polski
w latach 1945-1956. Określenie zostało upowszechnione na początku lat 90. Historycy szacują, że do podziemia antykomunistycznego po 1944 roku należało 120 - 180 tys. osób.
Najczęściej podejmowali oni akcje skierowane przeciwko zbrojnym oddziałom UB i MO. Polskie podziemie niepodległościowe stanowiło kontynuację walki z okresu okupacji niemieckiej. Aparat komunistycznego terroru skazał na karę śmierci 5 tys. osób, ponad 21 tys. zmarło lub zostało zamordowanych w więzieniach.
Podkreślił, że dwie najbardziej spektakularne akcje partyzantów z terenu Ziemi Radomskiej, to rozbicie więzienia w Kielcach, z 4 na 5 sierpnia 1945 r. Wtedy to, partyzanci z połączonych oddziałów kpt. Antoniego Hedy „Szarego” i por. Stefana Bembińskiego „Harnasia” (ok. 200 osób), po opanowaniu kluczowych punktów w mieście i zablokowaniu ważniejszych siedzib sił represji, przeprowadzili udany szturm na budynki więzienne i uwolnili 354 osoby. 9 września 1945 r. oddziały partyzanckie AK, także pod dowództwem Stefana Bembińskiego „Harnasia", na pół godziny opanowały Radom, zdobyły więzienie i uwolniły ok. 300 aresztowanych,
większości swoich organizacyjnych kolegów.
Jednym z najsłynniejszych żołnierzy antykomunistycznej partyzantki na Ziemi Radomskiej był por. Aleksander Młyński „Drągal”. Stworzył po wojnie odział Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, który wyjątkowo bezwzględnie walczył z władzami komunistycznymi. Bił się aż do 25 sierpnia 1950 r., gdy został zastrzelony wraz z dwoma towarzyszami.
Kolejnym punktem uroczystości był przemarsz na cmentarz parafialny i złożenie kwiatów na grobach poległych żołnierzy, w tym najbardziej znanego w Wierzbicy żołnierza wyklętego Władysława Radulskiego „Renomy”. Wśród składających kwiaty była delegacja ZOR RP.
Wszystkim, którzy uczcili pamięć żołnierzy wyklętych, podziękował Sławomir Sońta – prezes Związku Piłsudczyków. Podziękował również członkom Związku
w Wierzbicy: Tadeuszowi Stanisławkowi i Krzysztofowi Sitkowskiemu.
Uroczystość zakończyła tradycyjna żołnierska grochówka.
xxx
Wcześniej, gdyż 1 marca 2015 r. uczczono pamięć żołnierzy wyklętych w Publicznym Gimnazjum im. ks. bp. Jana Chrapka w Wierzbicy.
W ramach projektu "Ocalić od zapomnienia" w gimnazjum zorganizowano apel upamiętniający Zbrodnię Katyńską oraz Żołnierzy Wyklętych. Rozstrzygnięty został konkurs fotograficzny "Cudze chwalicie swego nie znacie" oraz "Świadkowie historii", których laureatami zostali: Paulina Konwa, Wojciech Leśniewski, Aleksandra Grabowska, Joanna Jastrzębska, Weronika Gryz i Mateusz Drabik. Następnie w tematykę naszego spotkania ze wzruszającymi wspomnieniami wprowadziła nas pani Barbara Motyka.
Dalszą część apelu poprowadził ks. Krzysztof Bochniak - pasjonat historii. Opowiadanie księdza przeplatane fragmentami filmów tj. Katyń, Roj, teledyskami i prezentacjami multimedialnymi autorstwa ucznia klasy 3c Rafała Ziółko przygotowanych pod kierunkiem pani Ilony Nogaj - spotkało się z ogromnym zainteresowaniem całej społeczności szkolnej.
(k)
Foto: P. Szczepaniak, M. Stanisławek
