W dniach 16-19 maja 2014 r. we Włoszech przebywała delegacja przedstawicieli Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej. Złożono wieńce i kwiaty na grobach polskich żołnierzy oraz przeprowadzono rozmowy z przedstawicielami samorządów włoskich na temat szerszej współpracy w dziedzinie historii, kultury i wymiany młodzieży.
Wśród przedstawicieli ZOR RP na ziemi włoskiej znajdowali się: Marcin Łada – wiceprezes ZG oraz członkowie honorowi Koła w Starych Babicach: Jolanta Stępniak (Członek Zarządu Powiatu Warszawskiego Zachodniego), Krzysztof Turek (wójt Gminy Stare Babice), Jan Żychliński (Starosta Powiatu Warszawskiego Zachodniego).
Wizyta we Włoszech związana była z 70. rocznicą bitwy o Monte Cassino. Przedstawiciele ZOR RP złożyli wieńce na cmentarzu polskich żołnierzy na Monte Cassino i zapalili znicze przy polskich pomnikach w jego pobliżu – m.in. przy pomniku 4. Pułku Pancernego „Skorpion” na tzw. Gardzieli i 3. Dywizji Strzelców Karpackich na wzg. 593. W tym czasie na Monte Cassino odbywały się także obchody państwowe rocznicowych uroczystości, relacjonowane mediach. Otwarto także punkt informacyjny 2. Korpusu i odsłonięto w pobliskim Muzeum Historycznym pomnik gen. Władysława Andersa.
Uroczystość była okazją do nawiązania wielu cennych kontaktów patriotycznych m.in. z Grupą Rekonstrukcji Historycznej Karpaty i 3 Batalionem Strzelców Karpackich, a także z wieloma kombatantami.
Przedstawiciele ZOR RP uczestniczyli także w uroczystościach związanych z 70. rocznicą wyzwolenia Esperii spod okupacji hitlerowskiej. Gospodarzem uroczystości był burmistrz Esperii pan prof. Giuseppe Moretti. Obecni byli przedstawiciele władz gmin włoskich z całego rejonu wraz z pocztami sztandarowymi i przedstawicielami wojska i służb mundurowych.
Podczas przemówienia burmistrz Giuseppe Moretti wspomniał tragedię włoskich miasteczek w 1944 r. z rejonu tzw. Linii Gustawa, których wiele zostało zbombardowanych przez aliantów atakujących pozycje niemieckie. Zniszczeniu uległ klasztor na Monte Cassino, mimo że nie był wówczas zajęty przez hitlerowców. Ucierpiała również Esperia, która graniczy z gminą Cassino. Miasto było prawie całkowicie zburzone. Zginęły i odniosły rany setki osób cywilnych w całej okolicy Linii Gustawa. Nad cywilami pastwili się również żołnierze armii francuskiej pochodzący z terenów afrykańskich. W czasie „48 godzin wolności armii” wiele osób zamordowano, a w samej Esperii zgwałcono ponad 700 kobiet.
– O okropnościach wojny nie możemy zapominać, aby nigdy nie powtórzyły się w przyszłości – mówił Burmistrz Moretti. Wspomniał także ofiarną walkę polskich żołnierzy, o których pamięć nigdy nie zaginie. Sentencja na pomniku 3. Dywizji Strzelców Karpackich głosi: „My, żołnierze polscy, oddaliśmy Bogu ducha, ziemi włoskiej ciało, a serca Polsce”. I tak właśnie było. Wielu Polaków poległo, walcząc o wolność Włoch, wielu po wojnie nie powróciło już nigdy do swojej Ojczyzny. Słowa „amici polacchi” (przyjaciele Polacy) Burmistrz Moretti przytaczał wielokrotnie.
Burmistrz Moretti w podziękowaniu za kultywowanie pamięci o polskich bohaterach został wyróżniony odznaką honorową ZOR RP, którą wręczył mu uroczyście wiceprezes Marcin Łada.
O bohaterstwie Polaków, ich poświęceniu i ogromnej daninie krwi w tej jednej z największych bitew świata przypominano zarówno podczas uroczystości organizowanych w rejonie Cassino, jak i podczas wystaw historycznych. Dobrym przykładem jest tu działalność Associazione Linea Gustav (Stowarzyszenia Linia Gustawa), które również podkreśla rolę Polaków i chwałę oręża Wojska Polskiego. Jesteśmy wdzięczni włoskim przyjaciołom za tę pamięć, obyśmy także sami z wielkich działań naszych przodków potrafili czerpać siłę do dobrych działań w przyszłości. Pozdrawiamy serdecznie wszystkich włoskich przyjaciół!
Marcin Łada
