13 grudnia 2024 r., w Kwaterze Wojennej Cmentarza Parafialnego w Borzęcinie Dużym (Powiat Warszawski Zachodni), odbyło się uroczyste odsłonięcie tablicy przygotowanej przez Marcina Ładę - Wiceprezesa ZG Związku Oficerów Rezerwy Rzeczpospolitej Polskiej, upamiętniającej historię wojenną tej miejscowości.
W uroczystości uczestniczyli przedstawiciele ZOR RP: płk. w st. spocz. Henryk Łazarski, Tadeusz Wiśniewski, kpr. w st. spocz. Bogdan Mińkowski, mat Stanisław Sekuła i Członek Honorowy Koła Joanna Gwiazdowska. Przybyli także przedstawiciele władz samorządowych Gminy. Stare Babice, wielu mieszkańców gminy i młodzież szkolna. Babickie Koło ZOR RP im. Obrońców Radiostacji Babice było organizatorem całej uroczystości.
Uroczystość rozpoczęła się od odśpiewania hymnu państwowego w wykonaniu zespołu „Sami Swoi” z Borzęcina Dużego oraz osób zgromadzonych na uroczystości. Po hymnie nastąpiło odsłonięcie tablicy przez Sławomira Sumkę Wójta Gminy Stare Babice wraz z przedstawicielami rodzin bohaterów pochowanych na tym cmentarzu: Zofią Jóźwiak, Zofią Lasocką i Józefem Leszczyńskim.
W kolejnym punkcie uroczystości ksiądz Dyrektor SMA Wacław Krzempek poświęcił tablicę i odmówił modlitwę za poległych i pomordowanych, którzy spoczywają na tutejszym cmentarzu.
Okolicznościowe przemówienia do zebranych wygłosili: Sławomir Sumka Wójt Gminy Stare Babice oraz Remigiusz Fijołek Przewodniczący Rady Gminy.
W kolejnej części uroczystości historię walk w Borzęcinie Dużym i martyrologię ludności cywilnej przedstawił Marcin Łada Prezes babickiego Koła Związku Oficerów Rezerwy RP. Wspomniał m.in. o zwycięskiej bitwie pod Borzęcinem Dużym (11-13 września 1939 r., w której współdziałały ze sobą 2. i 8. DP. Niemcy stracili wówczas w tym rejonie 13 czołgów oraz o tragedii mieszkańców Borzęcina Dużego i grupy uciekinierów w płonącej Warszawy, którzy zostali zamordowani 8 sierpnia 1944 r. w odwecie za atak partyzancki, który miał miejsce poprzedniego dnia. Niemcy w masowej egzekucji zamordowali tego dnia 49 osób.
Podczas uroczystości pieśni patriotyczne wykonał chór „Sami Swoi” pod kierunkiem Zofii Lasockiej i Antoni Adamski na harmonijce ustnej. Na zakończenie Marcin Łada, który prowadził całą uroczystość, podziękował Samorządowi gminy Stare Babice za ufundowanie tablicy pamiątkowej (konstrukcji drewnianej i merytorycznej strony tablicy), firmie HEXE za ufundowanie drugiej strony tablicy (obrazowej) i mieszkańcom gminy Stare Babice za wieloletnią współpracę dotyczącą utrwalania historycznych wydarzeń.
W uroczystości oprócz wymienionych osób uczestniczyli także radni gminni: Jerzy Kłudkiewicz i Michał Starnowski. Tadeusz Wiśniewski uczestniczył w uroczystości także jako Przewodniczący Rady Seniorów. Licznie przybyli mieszkańcy gminy Stare Babice oraz młodzież ze Szkoły Podstawowej im. AK Grupy „Kampinos” z Borzęcina Dużego na czele z Agnieszką Matuszewską Wicedyrektor Szkoły.
To już druga tablica w gminie Stare Babice, opisująca bohaterstwo żołnierzy Wojska Polskiego w 1939 r., której treść opracował Marcin Łada. Pierwsza znalazła się przed Cmentarzem Wojennym w Starych Babicach (odsłonięta kilka lat temu), a obecna w kwaterze wojennej w Borzęcinie Dużym. Dzięki zawartym treściom, groby żołnierskie i grób zbiorowy zamordowanych mieszkańców Borzęcina Dużego przestają być anonimowe. Historia, która działa się na Ziemi Babickiej jest nieznana szerszemu ogółowi społeczeństwa dlatego też warto utrwalać ją na tablicach w Miejscach Pamięci Narodowej.
Tablica w Borzęcinie Dużym przedstawia historię powstania Kwatery Wojennej, opisuje walki w rejonie Borzęcina Dużego podczas II wojny światowej i martyrologię mieszkańców tych terenów. Zawiera także bezcenne wypowiedzi świadków historycznych wydarzeń.
Powstanie tablicy jest efektem ponad dwudziestoletniej pracy Marcina Łady (dziennikarza, dokumentalisty) na terenie Gminy Stare Babice. Przedstawione informacje pochodzą ze źródeł historycznych opublikowanych w wielu książkach, przytaczających m.in. wspomnienia żołnierzy Wojska Polskiego i z relacji mieszkańców babickiej gminy. Tablica jako kompendium wiedzy, świadczy o lokalnej historii, która miała wpływ również na historię Polski. Warto przywracać Bohaterów do społecznej pamięci okazując im jednocześnie należną cześć i szacunek.
MŁ.
Fot. Stanisław Sekuła i Michał Starnowski