31 sierpnia 2024 r., delegacja Okręgu Śląskiego Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej uczestniczyła w obchodach upamiętniających Bitwę pod Mokrą, w ramach 85. rocznicy wybuchu II Wojny Światowej.
Delegację Okręgu Śląskiego ZOR RP stanowili: plut. w rez. Artur Wojciechowski - prezes Koła ZOR RP w Częstochowie oraz ppłk w rez. Cezary Kubiak, st. kpr. Michał Gruszka, Dariusz Sil, kpr. rez. Jacek Maduzia i Dariusz Makowski.
Obchody rozpoczęto od mszy św. przed ołtarzem polowym, w intencji poległych w bitwie żołnierzy Wołyńskiej Brygady Kawalerii oraz cywilnych ofiar wojny. Następnie delegacje oraz zaproszeni goście i mieszkańcy przeszli pod Tablicę upamiętniającą kanonierów 2 Dywizjonu Artylerii Konnej, gdzie rozpoczęto oficjalne uroczystości zgodnie z ceremoniałem wojskowym.
Prowadzącym uroczystość był ppłk w rez. Cezary Kubiak - członek częstochowskiego Koła ZOR RP, kompanię reprezentacyjną WP oraz poczet sztandarowy wystawił 132 Batalion Lekkiej Piechoty z Częstochowy. Po przemówieniach okolicznościowych m.in. Wójt Gminy Miedźno Eweliny Stobieckiej, odczytano apel poległych i złożono wiązanki.
Następnie na polanie leśniczówki odbyła się prezentacja filmu dokumentalnego pt. „Więcej niż sztandar. Rzecz o 12 Pułku Ułanów Podolskich” oraz pokaz kawalerii w wykonaniu członków Stowarzyszenia Pamięci 19 Pułku Ułanów Wołyńskich w Opolu.
xxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Bitwa pod Mokrą to jedno z pierwszych starć zbrojnych Wojska Polskiego podczas Drugiej Wojny Światowej, które miało miejsce dnia 1 września 1939 roku w pobliżu wsi Mokra, 5 km na północ od miasta Kłobuck, 23 km na północny zachód od Częstochowy. Stoczyła ją Wołyńska Brygada Kawalerii dowodzona przez płk. dypl. Juliana Filipowicza. W skład jednostki wchodziły:
- 12 pułk ułanów podolskich (d-ca: płk. A. Kuczek),
- 21 pułk ułanów nadwiślańskich (d-ca: ppłk. Kazimierz Suski de Rostwo),
- 19 pułk ułanów wołyńskich (d-ca: ppłk. dypl Józef Pętkowski),
- 2 pułk strzelców konnych (d- ca: ppłk Józef Mularczyk),
- 2 dywizjon artylerii konnej (d-ca: ppłk. Jan Kamiński).
Wołyńska Brygada Kawalerii osłaniała lewe skrzydło Armii ''Łódź'' (d-ca: gen. dyw. Juliusz Rómmel) w rejonie Miedźno - Mokra. Na stanowiska obronne brygady wyszło uderzenie niemieckiej dywizji 4 pancernej, która liczyła 341 czołgów i ok. 90 samochodów pancernych. Około godziny 8.00 patrole i oddziały rozpoznawcze dywizji pancernej zaatakowały z marszu stanowiska pułku 21 ułanów, ale zostały odrzucone, tracąc cztery czołgi. Kolejne natarcie nastąpiło o 10.00 nie odniosło również powodzenia - tym razem Niemcy stracili dwanaście czołgów. Nieprzyjaciel zorientował się, że las na północnym skrzydle obrony 21 pułku ułanów nie był obsadzony i tu skoncentrował dodatkowe siły, próbując obejść pozycje polskie z boku i z tyłu. Ogień artylerii 2 dywizjonu częściowo zdezorganizował niemieckie natarcie, ale nie był w stanie go powstrzymać. Kontratak polskich oddziałów spowodował duże zamieszanie i niemieckie czołgi wycofały się. Około godz. 12.15 czołgi 4 dywizjonu pancernego ponownie ruszyły do ataku na pozycje 21 pułku ułanów. W przesmyk między lasami pod Mokrą III na pozycje pułku wdarło się ok. 100 czołgów. Główne uderzenie zostało skierowane na stanowiska obronne 4 szwadronu por. Karola Kantora. Niemieckie wozy przedarły się przez pozycje szwadronu i wyszły na polanę. To spowodowało, że 21 pułk ułanów wycofał się pozostawiając w terenie osamotnione punkty oporu. Ciężar obrony przejął 12 pułk ułanów i 2 dywizjon artylerii konnej. Czwarte niemieckie uderzenie na stanowiska Wołyńskiej BK nastąpiło ok. godz. 15.00 - 15.30. Wspierał je ogień lotnictwa i artylerii. Na kierunku Rębielic Królewskich, czołgi niemieckie podeszły do lasu zagrażając tym samym poprzez dwustronne oskrzydlenie i ewentualne zagrożenie szwadronom 21 pułku łanów., które walczyły na zachodnim skraju lasu Mokra. Mimo silnego ognia artylerii oraz czołgów szwadrony spokojnie i w sposób uporządkowany wykonały odskok i zajęły skraj lasu na wschód od Mokra I. W ogniu tych jednostek polskich niemieckie natarcie załamało się. Około godz. 18.00 poszczególne oddziały Wołyńskiej Brygady Kawalerii rozpoczęły odwrót z zajmowanych dotąd pozycji. Natomiast wieczorem dnia 2 września dowódca brygady płk. Filipowicz otrzymał rozkaz przejścia do odwodu GO "Piotrków", w rejon Głupice - Drużbice.
Bitwa pod Mokrą zakończyła się dużym sukcesem Wołyńskiej BK, która przez cały dzień zatrzymywała marsz kilkakrotnie silniejszej dywizji pancernej i zadała jej poważne straty w ludziach i w sprzęcie, wynoszące ok. 150 wozów bojowych i ok. 40 - 50 czołgów. Dużą część z nich później naprawiono. Brygada również poniosła ciężkie straty: ok. 500 zabitych i rannych żołnierzy, 6 dział, kilka tankietek i samochodów pancernych oraz 500 koni.
https://www.powiatklobucki.pl/o_powiecie/Bitwa_pod_Mokra
AW
Foto: Jacek Maduzia