17 listopada2013 r., równo w 90 lat po uruchomieniu Transkontynentalnej Stacji Radiotelegraficznej, w Starych Babicach odbyła się niezwykła jubileuszowa uroczystość, w której uczestniczyła delegacja Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej.
Uroczystość rozpoczęła się od mszy św., podczas której wspomniano zarówno budowniczych radiostacji jak i jej obrońców z 1939 r. W kazaniu wygłoszonym przez ks. Piotra Staniewicza nastąpiło piękne zestawienie zagadnienia łączności między ludźmi dla wspólnego czynienia dobra i łączności człowieka z Bogiem. Ksiądz Piotr zacytował również książkę „Stare Babice na przestrzeni wieków” wydaną z okazji jubileuszu 700- lecia Babic i jednego z jej autorów- Marcina Ładę, który opisywał dzieje Radiostacji Babice.
W obchodach rocznicowych oprócz wielu mieszkańców babickiej gminy, przedstawicieli samorządów gminnego i powiatowego, a także zaprzyjaźnionych samorządowców z ościennych terenów, uczestniczyli liczni goście. Wśród nich obecni byli: minister Dariusz Młotkiewicz -zastępca Szefa Kancelarii Prezydenta RP, przedstawiciel ambasadora Stanów Zjednoczonych w Rzeczypospolitej Polskiej Leonardo Oporto, Maciej Jankowski- wiceminister Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, Zbigniew Czaplicki- przedstawiciel Marszałka Województwa Mazowieckiego, mjr Zbigniew Książkiewicz - przedstawiciel dowódcy 3.Warszawskiej Brygady Rakietowej Obrony Powietrznej i mjr Zbigniew Bujarski - przedstawiciel dowódcy 32.dywizjonu rakietowego Obrony Powietrznej z Olszewnicy Starej. Obecni byli również potomkowie osób związanych niegdyś z radiostacją Babice- Jan Boerner wnuk dawnego ministra Poczt i Telegrafów Ignacego Boernera oraz Edward Liberadzki - syn ówczesnego kierownika Radiostacji Babice Edwarda Teofila Liberadzkiego.
Po mszy św. zebrani wraz z pocztami sztandarowymi przeszli przed nowy budynek urzędu gminy, gdzie na placu odsłonięto pamiątkową tablicę usytuowaną przed kopią masztu Radiostacji Babice, który pełni jednocześnie rolę masztu flagowego.
Uroczystość prowadzona na placu przez kpt. rez. Romana Balcerowiaka - inspektora ds. zarządzania kryzysowego, obronnych i obrony cywilnej, rozpoczęła się odegraniem hymnu narodowego i podniesieniem flagi państwowej na maszt przez żołnierzy z Kompanii Reprezentacyjnej Wojska Polskiego, którzy również stanowili asystę honorową uroczystości.
Po powitaniu przybyłych przez Wójta Gminy Krzysztofa Turka przyszedł czas na oficjalne wystąpienia. Jako pierwszy głos zabrał Minister Dariusz Młotkiewicz -zastępca Szefa Kancelarii Prezydenta RP, który odczytał list od Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego. Usłyszeliśmy m.in.: „Historia Stacji Radiotelegraficznej w Babicach jest twórczym impulsem do dialogu z przeszłością, uczcili Państwo pamięć o jej twórcach w najwłaściwszy sposób, uświadamiając, że Polsce można i trzeba służyć na różne sposoby. Serdecznie Państwu za to dziękuję, szczególnie wobec zbliżającej się 25. rocznicy odzyskania przez nasz kraj wolności. Sprawmy razem, aby nasz, obywatelski patriotyzm również dziś zmieniał oblicze Rzeczypospolitej, czyniąc ją państwem coraz bardziej nowoczesnym i szanowanym w świecie”- napisał do zebranych Prezydent RP.
W dalszej części uroczystości głos zabrał Marcin Łada – wiceprezes ZG i prezes babickiego Koła Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej im. Obrońców Radiostacji Babice, który przedstawił historię tej niezwykłej instalacji. Polacy mogą być dumni z tego, że już 5 lat po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku wybudowali instalację, która zapewniała im niezależny kontakt z całym światem. Równo 90 lat temu, stąd z Babic, Prezydent RP Stanisław Wojciechowski wysłał depeszę do Prezydenta USA Johna C. Cooldridga, po godzinie otrzymał odpowiedź. Obaj prezydenci podkreślali w depeszach znaczenie przyjaźni i współpracy polsko- amerykańskiej, a także satysfakcję z uzyskania bezpośrednich kontaktów między obydwoma państwami. Radiostacja działała aż do 8 września 1939 roku oddając Polsce nieocenione korzyści. Została wysadzona przez Niemców 16 stycznia 1945 r. Starsi mieszkańcy Babic, pamiętają jeszcze to wydarzenie, w wielu domach wypadły wówczas szyby w oknach. Potężna eksplozja zniszczyła 10 masztów blisko 130 wysokości i budynki techniczne, całość obiektów położona była na linii o dł. ok. 4 km.
Wspominając dzieje radiostacji Marcin Łada wspomniał także historię założenia Koła ZOR RP w Starych Babicach. Kiedy przed laty tworząc w Babicach Koło Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej, jako koło organizacji patriotycznej, zastanawialiśmy się jaką nadać mu nazwę, nie mieliśmy wątpliwości- nadano nazwę „Obrońców Radiostacji Babice”. Bardzo cieszymy się, że wśród jego członków są Członkowie Honorowi- Pan Wójt Gminy Stare Babice Krzysztof Turek, Pan Starosta Warszawski Zachodni Jan Żychliński, Pani Jolanta Stępniak- Członek Zarz. Powiatu, czy dr Dariusz Śladowski, który wykonał wiele prac propagujących historię tej radiostacji. Wiceprezesem babickiego Koła jest Jerzy Bogdan Raczek, autor wielu książek o Boernerowie, a także książki pt. „Transatlantycka Radiotelegraficzna Centrala Nadawcza w Babicach.
Wkład w dzisiejsze święto mają także nasi przyjaciele - myślę tu o Panu płk. Ireneuszu Dobiechu, który ocalił autentyczny element podstawy masztu Radiostacji Babice wmontowany w maszt flagowy. Wspólne działanie, do którego włączyli się również radni i pracownicy Eko-Babic z Panem Prezesem Pawłem Turkotem, oraz wiele innych osób umożliwiło zorganizowanie godnego jubileuszu. Uroczystości towarzyszyła wystawa historycznych zdjęć przygotowana przez Referat Promocji i Rozwoju Gminy, kierowany przez panią Jolantę Pieńkowską. W wystawie wykorzystano materiały archiwalne użyczone przez Marcina Ładę.
Kolejną część uroczystości wypełniło oficjalne odsłonięcie tablicy, którego dokonali: minister Dariusz Młotkiewicz, przedstawiciel ambasadora Stanów Zjednoczonych - Leonardo Oporto, Starosta Warszawski Zachodni Jan Żychliński, Wójt Krzysztof Turek, a także Edward Liberadzki - syn ówczesnego kierownika Radiostacji Babice. Poświęcenia tablicy dokonał ks. prałat dr Grzegorz Kozicki proboszcz Parafii Babice.
Ostatnim rozdziałem uroczystości były podziękowania wygłoszone przez Wójta Krzysztofa Turka skierowane do wszystkich osób, które pomagały w organizacji tej uroczystości. Wśród nich byli również członkowie i sympatycy babickiego koła ZOR RP.
Kolejna piękna uroczystość jubileuszowa już za nami. Niech pamięć o Radiostacji Babice trwa i przynosi dumę Polakom. Więcej informacji na ten temat znajdą Państwo na stronach: Prezydenta RP http://www.prezydent.pl/aktualnosci/wypowiedzi-prezydenta /inne/art,565,list-prezydenta-na-obchodach-90-rocznicy-uruchomienia-transatlantyckiej-stacji-radiotelegraficznej.html
Kuriera Mazowieckiego http://www.tvp.pl/warszawa/informacyjne/kurier-mazowiecki/wideo/17112013/13044154 (minuta 8.47)
Reportaż z wydarzenia: http://www.youtube.com/watch?v=EjcVLtMPlHc
(ł)
Fot. Kamil Malinowski
