3 sierpnia 2024 r., w 109. rocznicę bitwy pod Jastkowem, delegacja Okręgu Lubelskiego Związku Oficerów Rezerwy Rzeczpospolitej Polskiej, uczestniczyła w obchodach rocznicowych bitwy Legionów Polskich z wojskami rosyjskimi.
Okręg Lubelski ZOR RP reprezentowali: kpt rez. Janusz Rzepka – wiceprezes, Wojciech Szynkora – sekretarz, kpr. w st. spocz. Waldemar Mańko oraz Grzegorz Brzezina.
Obecni byli również uczestniczący w Marszu Lublin – Jastków członkowie Koła nr 1 w Lublinie - mł. chor. rez. Tomasz Dyzma (prezes Koła), kpt. w st. spocz. Andrzej Bis i Adam Szczerbatko.
Obchody bitwy pod Jastkowem, jak co roku poprzedził Marsz, który rozpoczął się sobotnim rankiem sprzed Lubelskiego Ratusza, gdzie pod tablicami pamiątkowymi poświęconymi Bohaterskim Legionom i generałowi Gustawowi Orlicz - Dreszerowi zostały złożone wiązanki kwiatów.
Główne uroczystości miały miejsce na Cmentarzu Legionistów w Jastkowie. Odprawiona została uroczysta msza święta polowa w intencji poległych żołnierzy i legionistów. Następnie odbył się apel pamięci, oddano salwę honorową. Delegacje pod pomnikiem złożyły wieńce i wiązanki, zapalono znicze.
Po zakończeniu uroczystości na cmentarzu, uczestnicy uroczystości przeszli pod Urząd Gminy Jastków, gdzie nastąpiły okolicznościowe przemówienia. Uczniowie szkoły w Jastkowie przygotowali część artystyczną, nawiązującą do pamiętnych wydarzeń sprzed 109 lat.
Cmentarz Legionistów Polskich w Jastkowie powstał po bitwie pod Jastkowem. bitwie Poległo w niej 108 żołnierzy austriackich oraz 128 legionistów. Wszyscy zostali pochowani na utworzonym cmentarzu wojennym w Jastkowie.
W 1924 roku odbył się w Jastkowie zjazd uczestników bitwy, na który przybył także Józef Piłsudski. Postanowiono, że na 15. rocznicę bitwy zostanie zbudowany na cmentarzu pomnik oraz, aby na trwałe uczcić poległych i uczestników bitwy, postanowiono wybudować w sąsiedztwie cmentarza szkołę powszechną.
Szczątki żołnierzy austriackich przeniesiono na cmentarz wojenny w Garbowie. Istniejący w Jastkowie cmentarz uporządkowano, zbudowano pomnik, ogrodzenie oraz postawiono nowe betonowe krzyże.
4 czerwca 1931 roku odbyła się wielka uroczystość odsłonięcia nowego pomnika na cmentarzu oraz nadania miejscowej szkole sztandaru. W uroczystościach uczestniczył prezydent Ignacy Mościcki.
Tekst: Janusz Rzepka
Foto: Patrycja Bogusław
