22 czerwca 2024 r., przy budynku Muzeum Częstochowskiego, odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej ku czci 7 Dywizji Piechoty, zorganizowana przez Zarząd Główny Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej.
Zarząd Główny Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej w Warszawie wraz z członkami Koła Związku w Częstochowie ufundował, opracował oraz umieścił tablicę pamiątkowej poświęconej 7 Dywizji Piechoty na elewacji budynku Muzeum Częstochowskiego, zlokalizowanego przy Alei Najświętszej Maryi Panny 47 w Częstochowie.
Celem tej inicjatywy jest kontynuacja rozpoczętych kilka lat temu działań na rzecz wskrzeszenia zaniechanych niegdyś obchodów rocznic bitew 7 Dywizji Piechoty i stworzenie trwałego miejsca na mapie Częstochowy.
Wybór tego miejsca nie jest przypadkowy, gdyż ten budynek w przeszłości był siedzibą dowództwa 7 Dywizji Piechoty, która powstała na mocy rozkazu Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego z 9 maja 1919 roku.
7 Dywizja Piechoty, w 1939 roku, gdy niemieckie zagrożenie narastało, otrzymała zadanie obrony rejonu Częstochowy i zabezpieczenia kolei warszawsko-wiedeńskiej.
Tablicę poświęconą 7 Dywizji Piechoty odsłoniła delegacja w składzie płk rez. Alfred Kabata - prezes Zarządu Głównego ZOR RP, ppor. rez. dr Ryszard Stefaniak -zastępca prezydenta Miasta Częstochowy i plut. rez. Artur Wojciechowski - prezes Koła Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej w Częstochowie .
Na uroczystość przybyło liczne grono zaproszonych gości min. pan kpt. w st. spocz. Stanisław Gmitruk - wiceprzewodniczący Sejmiku Województwa Śląskiego, Marta Salwierak - wiceprzewodnicząca Rady Miasta Częstochowy, pan ppor. rez. dr. Ryszard Stefaniak - zastępca prezydenta Miasta Częstochowy, mjr Jacek Michałowski - zastępca szefa Wojskowego Centrum Rekrutacji w Częstochowie, ppłk. Przemysław Starczewski - Komendant Placówki Straży Granicznej w Częstochowie, mjr. rez. Jacek Grzegorzewski – Dyrektor Zespołu Szkół Samochodowych w Częstochowie, ppłk. rez. Marian Biecek prezes Zarządu Terenowego Związku Żołnierzy WP w Częstochowie oraz Adam Kurus -prezes Zarządu Stowarzyszenia Historycznego Reduta Częstochowa. Obecna była także młodzież szkolna, a szczególnie młodzież klas mundurowych z Zespołu Szkół Samochodowych w Częstochowie i korpusu kadetów, nauczyciele, przedstawiciele instytucji i organizacji społecznych oraz mieszkańcy Częstochowy. Obecna była ekipa telewizyjna TVP 3 Katowice, której płk rez. Alfred Kabata udzielił wypowiedzi.
Po powitaniu zaproszonych gości płk rez. Alfred Kabata wygłosił przemówienie okolicznościowe w którym złożył społeczeństwu i władzom Częstochowy wyrazy uznania i podziękowania za czynne kultywowanie w Częstochowie pamięci żołnierskiej. Ponadto podkreślił, że „W miarę upływu lat, zaciera się ludzka pamięć, odchodzą ostatni świadkowie kształtowania się zrębów państwowości Rzeczypospolitej Polskiej po 1918 roku.
Tym bardziej więc należy przypomnieć, że jedną z pierwszych decyzji władz wojskowych odradzającego się Państwa Polskiego był rozkaz w sprawie sformowania w Częstochowie tzw. Dużej Jednostki Wojskowej. Sformowana 7 Dywizji Piechoty Wojska Polskiego, była jedna z tych dużych jednostek, które miały stać na straży bezpieczeństwa narodowego.
Częstochowa, była i jest miastem szczególnym również na gruncie postaw patriotycznych jej mieszkańców. Z tego miasta kilkuset ochotników ruszyło do walki w obronie Warszawy w czasie nawały bolszewickiej. Także z racji nieodległej wówczas granicy z Rzeszą Niemiecką, Częstochowa stanowiła zaplecze, dla rozgrywających się na pobliskim Górnym Śląsku, powstańczych zmagań o polskość tych ziem.
Częstochowa gościła również w 1920 r. uchodźczy rząd ukraiński Semena Petlury. W tych okolicznościach decyzja o ulokowaniu w Częstochowie oprócz 27 pułku piechoty, 7 dywizjonu artylerii ciężkiej i 7 pułku artylerii lekkiej - całego dowództwa dywizyjnego -wydawała się oczywistością. Cały okres częstochowskiego międzywojnia upływał pod znakiem obecności żołnierskiej.
To stąd w 1920 r. szeregowi, podoficerowie i oficerowie nowo sformowanego związku taktycznego wyruszyli na wojnę z bolszewicką Rosją.
To na tym terenie przez 20 lat Polski, Wojsko Polskie miało swój istotny wpływ na budowanie obronności, zarówno poprzez szkolenia wojskowe żołnierzy rezerwy, jak i poprzez pracę organiczną, jaką było wpieranie wysiłków administracji w walce z analfabetyzmem wśród poborowych, inicjowanie i wpieranie organizacji społecznych, czy wreszcie podnoszeniem prestiżu Częstochowy jako miasta.
T
o tutaj swoją służbę pełnił jako dowódca piechoty dywizyjnej, późniejszy legendarny generał Stanisław Maczek. Żołnierzem 74 górnośląskiego pułku piechoty wchodzącego w skład 7 Dywizji był mjr Jan Wrzosek – olimpijczyk i zdobywca wicemistrzostw w strzelaniu z pistoletu. Także tutaj odbywał swoje przeszkolenie jako młody podchorąży piechoty, późniejszy as lotniczy dywizjonu 303 ppłk Jan Zumbach.
To na ziemi częstochowskiej, 7 Dywizja Piechoty stoczyła swój „zapomniany” bój wrześniowy, wykonując działania opóźniające i osłonowe na styku Armii Łódź i Armii Kraków wraz ze swoim dowódcą generałem brygady Januszem Gąsiorowskim.
Wydaje się, że ogólnie mało znany jest też tragiczny fakt, że żołnierze 7 Dywizji Piechoty za swoją nieustępliwą walkę i heroizm stali się ofiarami pierwszej zbrodni wojennej Wermachtu na ziemiach polskich, jaka miała miejsce 9 września 1939 r. pod Ciepielowem. Cześć ich Pamięci !
Dzisiaj poprzez odsłonięcie tej tablicy pamiątkowej chcemy oddać Pamięć i Hołd wszystkim szeregowym, podoficerom i oficerom zawodowym, którzy służyli w jednostkach 7 Dywizji Piechoty. Chcemy zapewnić pamięć o rezerwistach, poborowych, dla których bataliony i pułki 7 Dywizji Piechoty były nie tylko miejscem służby, ale miejscem zdobywania kwalifikacji i kompetencji przydatnych w dalszym życiu.
Dziękuję w imieniu Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej władzom Miasta Częstochowy, a w szczególności ppor. rez. dr. Ryszardowi Stefaniakowi za jego zaangażowanie w sprawę ufundowania i odsłonięcia tablicy pamiątkowej.
O zabranie głosu został poproszony także z-ca prezydenta miasta Częstochowy ppor. rez. dr Ryszard Stefaniak który w swoim przemówieniu podkreślił rolę dowódców pułków wchodzących w skład 7 Dywizji Piechoty oraz przypomniał dzieje budynku w którym mieściło się dowództwo. Ponadto podziękował stowarzyszeniu Reduta Częstochowska za włączenie się do upamiętnienia ważnych dla miasta Częstochowy wydarzeń związanych z wojskowością.
Kolejnym punktem uroczystości było wręczenie odznaczeń. Decyzje o ich nadaniu odczytał prowadzący uroczystość - ppor. Adam Dłużniak.
Odznaczeni zostali: Srebrną Odznaką za Zasługi dla Województwa Śląskiego ppłk Grzegorz Klose – dowódca 5 batalionu dowodzenia w Krakowie i plut. rez. Damian Liszczyk – wiceprezes Koła Związku Oficerów Rezerwy RP w Tarnowskich Górach; Krzyżem św. Jana Pawła II ppor. rez. dr Ryszard Stefaniak – wiceprezes Koła Związku Oficerów Rezerwy RP w Częstochowie; Krzyżem Zasługi Związku Oficerów Rezerwy RP „Serve Patriae” („Służyć Ojczyźnie”) Artur Hołubiczko – Komendant Straży Miejskiej w Częstochowie oraz Złotym Medalem Za Zasługi dla ZOR RP - por. Adam Dłużniak.
Następnie złożono kwiaty pod odsłoniętą tablicą pamiątkową poświęconą 7 Dywizji Piechoty, a na zakończenie uroczystości odegrano sygnał „Śpij Kolego” i pieśń reprezentacyjną Wojska Polska.
Link do wypowiedzi płk. Alfreda Kabaty dla TVP3 Katowice: https://katowice.tvp.pl/78781376/odslonieto-tablice-upamietniajaca-7-dywizje-piechoty
A.W.
