10 października 2013 r. w Centralnej Bibliotece Wojskowej w Warszawie, odbyły się uroczystości z okazji 70 rocznicy utworzenia Batalionu AK „Zośka”. Wśród zaproszonych na obchody byli również przedstawiciele Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej.
Delegację ZOR RP stanowili: płk rez. Alfred Kabata – prezes ZG, Marcin Łada – wiceprezes i Artur Błoński – członek ZG.
Uroczystości odbywała się pod honorowym patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego, a ich organizatorami byli: prof. Tytus Karlikowski – przewodniczący Społecznego Komitetu Opieki Nad Grobami Poległych Żołnierzy Batalionu „Zośka”, dr Jan Tarczyński – dyrektor Centralnej Biblioteki Wojskowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, płk Wiesław Kukuła – dowódca Jednostki Wojskowej Komandosów w Lublińcu (kontynuatora tradycji bojowych Batalionu „Zośka”), Tomasz Kucharski – burmistrz Dzielnicy Praga Południe m. st. Warszawy.
Uczestników uroczystości i zaproszonych gości powitali dr Jan Tarczyński i prof. dr hab.inż. Tytus Karlikowski. W gronie znamienitych gości znaleźli się: podsekretarz stanu ds. infrastruktury w MON - Beata Oczkowicz, kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych – Jan Stanisław Ciechanowski, sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa – dr hab. Andrzej Kunert, przedstawiciel rodzin „Zośkowych” – prof. dr hab. Henryk Samsonowicz, Dowódca Wojsk Specjalnych – gen. bryg. Piotr Patalong.
W liście do uczestników uroczystości prezydent Bronisław Komorowski napisał, że „Batalion „Zośka” to więcej niż legenda, to symbol harcerskiej służby całym życiem”. Natomiast minister obrony narodowej Tomasz Siemoniak podkreślił, że „Żołnierze Batalionu „Zośka” dali nam lekcję bohaterstwa, ofiarności i poświęcenia. Przywołał słowa dowódcy, kpt. Ryszarda Białousa: - ludzie, którymi miałem zaszczyt dowodzić, to nie była wyspa oderwana od reszty społeczeństwa ani cierpiętnicy, dla których ideałem było polec za Ojczyznę. To byli świadomi swoich obowiązków młodzi obywatele Rzeczypospolitej, dla których ideałem było żyć dla Niej i pracą przyczynić się do Jej świetności”. List od ministra T. Siemoniaka odczytała minister B. Oczkowicz.
Uroczystość, na którą przybyło kilkunastu żyjących „Zośkowców” i młodzież warszawskich szkół uświetnił koncert piosenek powstańczych zespołu „Śląsk” i film dokumentalny poświęcony batalionowi. Były też odznaczenia „Pro Memoria” i „Pro Patria” dla kombatantów, osób i szkół kultywujących tradycje Batalionu „Zośka”.
Wraz z oficjalnymi uroczystościami zorganizowano pokaz sprzętu, wyposażenia i wyszkolenia JW Komandosów, pokaz Grupy Historycznej „Zgrupowanie Radosław” oraz gry i zabawy edukacyjne dla młodzieży.
Uroczystość w CBW zakończyła trzydniowe obchody rocznicy powstania Batalionu „Zośka”.
* * * * *
Batalion Armii Krajowej „Zośka” powstał 1 września 1943 r. z przekształcenia istniejącego od 1942 r. harcerskiego oddziału szturmowego Szarych Szeregów. Nazwę przyjął na pamiątkę poległego w jeden z akcji dywersyjnych dowódcy warszawskich grup szturmowych kpr. pchor. Tadeusza Zawadzkiego „Zośki”. Dowódcą oddziału był ppor. Ryszard Białous „Jerzy”. W trakcie okupacji żołnierze „Zośki” uczestniczyli w akcjach dywersyjnych i sabotażowych, a w Powstaniu Warszawskim brali udział w najcięższych walkach na Woli, Starówce i Czerniakowie. Poległo wtedy 360 jego żołnierzy, czyli 70 procent oddziału.
(ak)
Fot. Marcin Łada i Artur Błoński
