12 lutego 2024 r., w Lublinie, z udziałem członków Koła ZOR RP nr 1 w Lublinie, odbyły się obchody 84. rocznicy rozpoczęcia wywózek Polaków z Kresów II Rzeczypospolitej na Sybir.
W tej podniosłej uroczystości wzięli udział: Prezes Koła nr 1 ZOR RP w Lubinie i jednocześnie Prezes Związku Piłsudczyków Oddział Lublin - mł. chor. rez. Tomasz Dyzma, kpt. w spocz. Andrzej Bis, Adam Szczerbatko i Marek Węgiełek. W uroczystości uczestniczył Prezes Okręgu Lubelskiego ZOR RP – Lech Marczak oraz członek Zarządu Okręgu - kpt. w st. spocz. Ryszard Gołąb.
Uroczystości przed pomnikiem Matki Sybiraczki poprzedziła msza święta, odprawiona w kościele Pobrygidkowskim p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny Zwycięskiej w Lublinie przy ulicy Gabriela Narutowicza. Msza św. została odprawiona za pomordowanych, zagłodzonych i zesłanych na Sybir Polaków z udziałem pocztów sztandarowych, kombatantów, przedstawicieli władz Miasta Lublina, Województwa Lubelskiego, Oficerów i Żołnierzy Wojska Polskiego, oraz młodzieży szkolnej.
Po zakończeniu mszy świętej uczestnicy uroczystości przeszli pod pomnik Matki Sybiraczki, gdzie odegrany został Hymn Sybiraków, przemówienia wygłosili Prezes Związku Sybiraków Janusz Pawłowki, Wicemarszałek Województwa Lubelskiego Zbigniew Wojciechowski i Prezydent Miasta Lublin Krzysztof Żuk. Następnie pod pomnikiem złożone zostały wieńce i wiązanki kwiatów oraz zapalone zostały znicze. Wieńce złożyli m. in.: Wicemarszałek Zbigniew Wojciechowski, Prezydent Krzysztof Żuk, Naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Lublinie Jacek Romanek oraz delegacje: Związku Oficerów Rezerwy RP, Związku Piłsudczyków, Stowarzyszenia Kombatantów Misji Pokojowych ONZ, NSZZ Solidarność, Związku Sybiraków, Stowarzyszenia Dzieci Zamojszczyzny, Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo- Wschodnich, Towarzystwa Przyjaciół Grodna i Wilna oraz Towarzystwa Przyjaciół Krzemieńca i Ziemi Wołyńsko-Podolskiej, Stowarzyszenia Odra – Niemen i OHP.
Podczas uroczystości przed pomnikiem Matki Sybiraczki zasłużonym osobom dla Związku Sybiraków wręczono medale 95-lecia powstania Związku Sybiraków, który został ustanowiony w ubiegłym roku.
W ramach obchodów tragicznej rocznicy wysyłek Polaków na Syberię przed Archiwum IPN w Lublinie odbyła się prezentacja wystawy p.n. „Polacy na Syberii” oraz prapremiera historycznej trasy „Przeszliśmy - Niepokonani”, gdzie uczestnicy mieli okazję poznać historię miejsc związanych Zesłańcami Sybiru.
W drugim dniu rocznicowych obchodów, w XXVII Liceum Ogólnokształcącym im. Zesłańców Sybiru w Lublinie, odbył się uroczysty finał VIII Międzyszkolnego Konkursu „Co nam przekazują Zesłańcy Sybiru?”. Okolicznościowy wykład pt. ”Krzyże na Syberii-znaki polskiej obecności” wygłosił prof. dr hab. Eugeniusz Niebelski z Katedry Historii XIX wieku z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Następnie odbyła się prezentacja nagrodzonych prac literackich i multimedialnych oraz otwarcie wystawy prac plastycznych w holu szkoły. Laureatom konkursu zostały wręczone dyplomy i nagrody rzeczowe. W uroczystości wzięli udział zaproszeni przez dyrektor Urszulę Łapińską-Łubniewską, mł. chor. rez. Tomasz Dyzma i kpt. w spocz. Andrzej Bis.
Tomasz Dyzma
Foto: Andrzej Bis, Adam Szczerbatko, IPN O/Lublin
