14 września 2023 r., na Cmentarzu-Mauzoleum w Palmirach, uczczono pamięć 2115 ofiar masowych niemieckich egzekucji w Palmirach na mieszkańcach Warszawy i podwarszawskich miejscowości. W uroczystości udział wzięli przedstawiciele Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej.
ZOR RP podczas uroczystości reprezentowali: wiceprezes ZG Marcin Łada, prezes Okręgu Mazowieckiego – prezes Okręgu Mazowieckiego i członek ZG ppłk w st. spocz. Janusz Zajączkowski, płk w st. spocz. Henryk Łazarski i Wiesława Karczmarczyk.
Uroczystość upamiętniająca 84. rocznicę wybuchu II wojny światowej oraz ofiary niemieckich egzekucji w Puszczy Kampinoskiej rozpoczęła się mszą św. w intencji poległych i pomordowanych, pod przewodnictwem metropolity warszawskiego kardynała Kazimierza Nycza.
Po mszy, zostały odczytane listy od Prezydenta RP Andrzeja Dudy, Premiera Mateusza Morawieckiego, Marszałek Sejmu Elżbiety Witek oraz Ministra Obrony Narodowej Mariusza Błaszczaka.
Kolejnymi punktami uroczystości były Apel Poległych i salwa honorowa oraz składanie przez delegacje wieńców w wybranych przez siebie miejscach nekropolii.
W uroczystości uczestniczyli m.in.: Andrzej Dera, Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP, Wojewoda Mazowiecki Tobiasz Bocheński, Komendant - Rektor Wojskowej Akademii Technicznej - gen. bryg. prof. dr hab. Przemysław Wachulak, przedstawiciele władz samorządowych województwa mazowieckiego, Miasta Stołecznego Warszawy, Powiatu Warszawskiego Zachodniego, gmin: Izabelin, Czosnów, Stare Babice oraz służb mundurowych. Uroczystość uświetniła wojskowa asysta honorowa Kompanii Reprezentacyjnej WP oraz oprawa muzyczna zapewniona przez Orkiestrę Reprezentacyjną WP.
Organizatorami imprezy byli: Wojewoda Mazowiecki, Instytut Pamięci Narodowej, Dowództwo Garnizonu Warszawa, Wojskowa Akademia Techniczna w Warszawie, 2. Mazowiecki Pułk Saperów w Kazuniu, Muzeum – Miejsce Pamięci Palmiry, Kampinoski Park Narodowy, Powiat Warszawski Zachodni, Gmina Czosnów, Gmina Izabelin, Kapituła Kampinosko – Bielańska.
Egzekucje w Palmirach rozpoczęły się w grudniu 1939 roku. Trwały co najmniej do lipca 1941 roku. W wyniku zbrodni, tak zwanej akcji AB, wymordowano tu znaczną część elity Warszawy i mieszkańców okolicznych miejscowości. Na Cmentarzu–Mauzoleum w Palmirach spoczywa 2115 obywateli RP – Polaków i Żydów. Ginęli tu m.in.: artyści, działacze społeczni i polityczni, urzędnicy, a potem również duchowni i nauczyciele. W Palmirach Niemcy rozstrzelali m.in. marszałka Sejmu Macieja Rataja, jednego z przywódców polskich socjalistów Mieczysława Niedziałkowskiego, złotego medalistę olimpijskiego Janusza Kusocińskiego oraz pisarza i redaktora pierwszego konspiracyjnego pisma „Polska Żyje” Witolda Hulewicza. Cześć Ich Pamięci!
(k)
Foto: Marcin Łada oraz Wiesława Karczmarczyk