3 sierpnia 2023 r, po raz dwudziesty pierwszy po wojnie, odbył się Marsz Szlakiem Legionów Józefa Piłsudskiego Lublin – Jastków.
Marsz został zorganizowany przez Związek Piłsudczyków Oddział Lublin, Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Okręg Lubelski Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej, Związek Strzelecki "Strzelec" OSW JS 2010 w Lublinie pod honorowym patronatem Instytutu Pamięci Narodowej i Wójta Gminy Jastków.
Wydatnego wsparcia w zorganizowaniu Marszu udzielił Lubelski Urząd Marszałkowski w ramach promocji walorów Województwa Lubelskiego i programu „Warto być Polakiem”.
W Marszu uczestniczyli następujący członkowie Okręgu Lubelskiego ZOR RP: mł. chor. rez. Tomasza Dyzma – wiceprezes, kpt. Andrzej Bis, Adam Szczerbatko, Wojciech Szynkora. W uroczystości, która odbyła się na Cmentarzu Legionistów w Jastkowie, uczestniczył również Lech Marczak – prezes Okręgu Lubelskiego oraz kpt. w st. spocz. Ryszard Gołąb i Jan Noworolnik.
Marsz, jak co roku, rozpoczął się przed Lubelskim Ratuszem o godzinie 8.00, gdzie pod tablicami pamiątkowymi poświęconymi Bohaterskim Legionom i generałowi Gustawowi Orlicz - Dreszerowi zostały złożone wiązanki kwiatów. Następnie kombatanci, młodzież szkolna, członkowie Związku Piłsudczyków i Związku Oficerów Rezerwy RP, strzelcy, żołnierze z 2. Lubelskiej Brygady Zmechanizowanej oraz zaproszeni goście przeszli na plac Litewski w Lublinie, gdzie przed pomnikami Marszałka Józefa Piłsudskiego i Nieznanego Żołnierza złożono wieńce i kwiaty oraz zapalono znicze.
Po zakończeniu uroczystości na placu Litewskim delegacja uczestników Marszu udała się na Cmentarz Wojskowy przy ulicy Białej w Lublinie, gdzie przed pomnikiem Legionistów złożono wiązanki i wieńce oraz zapalono znicze.
Na zakończenie Marszu, w 108. rocznicę bitwy pod Jastkowem, na Cmentarzu Legionistów w Jastkowie, odprawiona została uroczysta msza polowa msza święta w intencji poległych żołnierzy i legionistów. Po zakończeniu mszy św. odczytany został Apel Poległych i oddana została salwa honorowa. Następnie złożono wiązanki i wieńce oraz zapalono znicze pod górującym nad cmentarzem pomnikiem Legionistów.
Uroczystości zakończyły się przed Urzędem Gminy Jastków, występem patriotycznym, w wykonaniu młodzieży ze Szkoły Podstawowej im. Józefa Piłsudskiego w Jastkowie.
* * *
Bitwa pod Jastkowem została stoczona w dniach 31 lipca - 3 sierpnia 1915 roku pomiędzy pododdziałami Legionów Polskich, a wojskami rosyjskimi w rejonie miejscowości Jastków, 12 km na północny zachód od Lublina, należała do największych starć Legionów Polskich na terenie Królestwa Polskiego. Była to pierwsza bitwa, podczas której polskie oddziały miały dużą samodzielność i o samym przebiegu walk decydowali dowódcy pułków oraz Józef Piłsudski jako Komendant główny. Był to pierwszy większy bój 4 pułku piechoty Legionów Polskich, uważany za swoisty chrzest bojowy tej formacji.
Tomasz Dyzma
Foto: Andrzej Bis i Zbigniew Czapliński