3 sierpnia 2022 r, odbył się po raz dwudziesty po wojnie, Marsz Szlakiem Legionów Józefa Piłsudskiego Lublin – Jastków. Marsz został zorganizowany przez Związek Piłsudczyków Oddział Lublin, Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Okręg Lubelski Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej i Związek Strzelecki „Strzelec” OSW, przy wydatnym wsparciu Lubelskiego Urzędu Marszałkowskiego w ramach promocji walorów województwa Lubelskiego.
Związek Oficerów Rezerwy RP na Marszu reprezentowany był przez Prezesa Lecha Marczaka, Wiceprezesów mł. chor. rez. Tomasza Dyzmę i Edwarda Nakoniecznego oraz kpt. w st. spocz. Andrzeja Bisa.
Marsz, jak co roku, rozpoczął się przed Lubelskim Ratuszem o godzinie 8.00, gdzie pod tablicami pamiątkowymi poświęconymi Bohaterskim Legionom i generałowi Gustawowi Orlicz - Dreszerowi zostały złożone wiązanki kwiatów. Następnie kombatanci, młodzież szkolna, członkowie Związku Piłsudczyków i Związku Oficerów Rezerwy RP, strzelcy oraz zaproszeni goście przeszli na plac Litewski w Lublinie, gdzie okolicznościowe przemówienie wygłosili: Wicewojewoda Lubelski Robert Gmitruczuk, Dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Lublinie i Wójt Gminy Jastków Teresa Kot, którzy w swych wystąpieniach przypomnieli historię walk Polaków o wolność i niepodległość naszej Ojczyzny. Wspomniano, że dzięki tej walce i olbrzymiemu poświęceniu polska ziemia wydała plon, na który Polacy czekali bardzo długo. Następnie przed pomnikami Marszałka Józefa Piłsudskiego i Nieznanego Żołnierza złożono wieńce i kwiaty oraz zapalono znicze.
Po zakończeniu uroczystości na placu Litewskim delegacja uczestników Marszu udała się na Cmentarz Wojskowy przy ulicy Białej w Lublinie, gdzie przed pomnikiem Legionistów złożono wiązanki i wieńce oraz zapalono znicze.
Na zakończenie Marszu w 107. rocznicę bitwy pod Jastkowem, na Cmentarzu Legionistów w Jastkowie, odprawiona została uroczysta msza święta polowa w intencji poległych żołnierzy i legionistów. Następnie złożono wiązanki i wieńce oraz zapalono znicze pod górującym nad cmentarzem pomnikiem Legionistów.
Po zakończeniu uroczystości na cmentarzu uczestnicy uroczystości przeszli przed Urząd Gminy Jastków, gdzie przemówienia okolicznościowe wygłosili poseł na Sejm RP Sylwester Tułajew i Wicemarszałek Województwa Lubelskiego Zbigniew Wojciechowski. Uroczystości zakończyły się występem uczniów ze Szkoły Podstawowej im. Józefa Piłsudskiego w Jastkowie i koncertem patriotycznym, w wykonaniu „Zespołu Pieśni i Tańca Dąbrowicaę.
* * *
Bitwa pod Jastkowem została stoczona w dniach 31 lipca - 3 sierpnia 1915 roku pomiędzy pododdziałami Legionów Polskich, a wojskami rosyjskimi w rejonie miejscowości Jastków, 12 km na północny zachód od Lublina, należała do największych starć Legionów Polskich na terenie Królestwa Polskiego. Była to pierwsza bitwa, podczas której polskie oddziały miały dużą samodzielność i o samym przebiegu walk decydowali dowódcy pułków oraz Józef Piłsudski jako Komendant główny. Był to pierwszy większy bój 4 pułku piechoty Legionów Polskich, uważany za swoisty chrzest bojowy tej formacji.
Tomasz Dyzma
Foto: Andrzej Bis i Bartosz Dziedzic