13 lutego 2022 r., przy Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie, przedstawiciele Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej uczestniczyli razem z władzami państwowymi, przedstawicielami kadry dowódczej WP i kombatantami, w uroczystości upamiętniającej bohaterów walczących o wolność Polski, w 80. rocznicę utworzenia Armii Krajowej.
Delegację ZOR RP stanowili: wiceprezes ZG Marcin Łada, członek ZG i jednocześnie prezes Koła ZOR RP w Warszawie st. chor. sztab. Stefan Wyszyński oraz mat w st. spocz. Stanisław Sekuła.
Niezwykłe przesłanie!
Po odegraniu Hymnu Państwowego jednym z najważniejszych elementów uroczystości było przesłanie Żołnierzy Armii Krajowej skierowane w 80 rocznicę utworzenia tej organizacji, do młodego pokolenia Polaków. Przesłanie to jest swoistym testamentem weteranów największej podziemnej armii II wojny światowej, którzy przekazują młodym pałeczkę w niepodległościowej sztafecie pokoleń.
Przesłanie odczytał sędzia Bogusław Nizieński, żołnierz AK walczący podczas wojny w plutonie dowodzonym przez kpt. Władysława Kobe, w Zgrupowaniu Partyzanckim 39 pp. AK, obecny Przewodniczący Rady ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych przy szefie urzędu.
80 lat minęło od chwili gdy Naczelny Wódz podpisał rozkaz o przemianowaniu Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową. Staliśmy się armią, która skupiła w swoich szeregach setki tysięcy Polaków gotowych do walki o niepodległość Ojczyzny. Dziś pozostała nas garstka, spoglądających na rzeczywistość z wyżyn sędziwego wieku, dumnych z dokonań, ale też zatroskanych o przyszłość naszych dzieci, wnuków i prawnuków.
O formację naszego pokolenia zadbali rodzice, nauczyciele i instruktorzy harcerscy. Dobrze nas przygotowali do zadań, które podjęliśmy w czasie wojny. Przysięgaliśmy wiernie i nieugięcie stać na straży honoru Polski i nic się w tym względzie nie zmieniło. Nie zmienił tego ostatni rozkaz gen. Leopolda Okulickiego rozwiązujący Armię Krajową. Nakazywał nam prowadzić dalszą działalność w duchu odzyskania pełnej niepodległości państwa i ochrony ludności polskiej przed zagładą, oraz wyznaczył nam rolę przewodników narodu.
Główne cele zostały osiągnięte. Polska uzyskała suwerenność, a Polacy przetrwali jako naród. Ciągle jeszcze poczuwamy się do obowiązku duchowego przewodniczenia naszemu narodowi. Staramy się wypełnić ten nakaz czując moralne wsparcie ze strony ludzi, którzy na co dzień okazują nam szacunek i deklarują przywiązanie do ważnych dla nas wartości.
Żyjemy w niespokojnych czasach. Pandemia zabrała wielu drogich nam ludzi. Nad wschodnią granicą zbierają się ciemne chmury i kwestionowane jest prawo europejskich narodów do suwerenności. Z niepokojem zapytujemy, czy przetrwa Polska, jako niepodległy byt, czy uda się zapewnić trwałe bezpieczeństwo naszym obywatelom i ustrzec granice przed zewnętrznym zagrożeniem?
Odpowiedzi udzielicie wy młodzi- wszystko zależy od was, od waszej determinacji i przekonania, że warto podjąć trudy w służbie dla Ojczyzny. Prosimy was o to, byście jej dobrze służyli, żebyśmy mogli odejść z poczuciem, że pozostawiamy kraj w dobrych rekach. Chcemy wierzyć, że nasi koledzy nie zginęli na darmo, że Polska, o którą walczyli, będzie trwać i rozkwitać szczęściem jej obywateli. Wasze wysiłki przełożą się na wspólne dobro. Ale żeby tak się stało, musicie pamiętać o tych, którzy w imię wspólnego dobra poświęcili życie.Ziemia usiana jest mogiłami naszych towarzyszy broni, żegnaliśmy ich w gruzach Warszawy, w lasach Wołynia i Wileńszczyzny, na mokradłach Polesia, na Zamojszczyźnie i w Górach Świętokrzyskich. Jakże wielu potem skonało w kazamatach Rakowieckiej, na zamku w Lublinie i innych komunistycznych więzieniach. Ginęli w imię Niepodległej Rzeczypospolitej. Pamiętając o nich i pamiętając o nas, ostatnich żołnierzach AK, zachowajcie Polskę dla przyszłych pokoleń, o to Was prosimy, my weterani Armii Krajowej. Niech żyje Polska!
Tekst przesłania kombatantów AK podczas uroczystości wręczony został przedstawicielom Wojska Polskiego, Policji, Straży Granicznej, jednostek strzeleckich, organizacji harcerskich i młodzieży szkolnej.
W dalszej części uroczystości nastąpiły: nadanie tradycji i symboliki wojskowej jednostkom dziedziczącym tradycje AK, Apel Pamięci i Salwa Honorowa.
Kolejne części uroczystości wypełniły oficjalne przemówienia. Jako pierwsza głos zabrała minister Grażyna Ignaczak-Bandych - szef Kancelarii Prezydenta RP, która odczytała lis do zebranych prezydenta Andrzeja Dudy zwierzchnika sił zbrojnych RP
Prezydent RP napisał m.in.:
Spotykają się Państwo w sanktuarium oręża polskiego, przy Grobie Nieznanego Żołnierza. To miejsce symbolizuje ponad tysiącletnie dziedzictwo naszej Ojczyzny. Tu serca Polaków mocniej biją, a zwłaszcza serca żołnierzy, którzy są kontynuatorami chwalebnych tradycji służby suwerennej Rzeczypospolitej. Tutaj wyrażamy narodową dumę i oddajemy cześć rodakom, którzy przez wieki mężnie, odważnie i z poświęceniem walczyli o odzyskanie własnego państwa oraz bronili i strzegli jego granic. Obecna uroczystość skupia wszystkie te wątki, honoruje żołnierzy AK, a jednocześnie podkreśla jedność duchową narodu oraz ciągłość misji dziejowej, którą teraz wypełniamy my, współcześni Polacy. Składamy dzisiaj hołd pamięci żołnierzy Polski Podziemnej. Pochylamy głowy na znak szacunku, dla ich czynów ofiar i zwycięstwa. To im zawdzięczamy zachowanie tożsamości naszej wspólnoty i ocalenie etosu patriotycznego…
Głos zabrał także Minister Obrony Narodowej Mariusz Błaszczak. Powiedział m.in.: Gdyby nie postawa żołnierzy Armii Krajowej, nie było by później Solidarności, a gdyby nie było Solidarności, nie byłoby dzisiaj Wolnej Polski. A więc ta postawa była fundamentem, na którym zbudowana została dzisiejsza wolna Polska. Postawa żołnierzy Armii Krajowej stanowi wzór dla dzisiejszych żołnierzy Wojska Polskiego. Wiele jednostek WP dziedziczy tradycje jednostek AK. Ta postawa jest godna najwyższego uznania, jest wzorem do naśladowania dziś i w przyszłości. AK liczyła ponad 300 tys. żołnierzy. Była to siła zbudowana na woli walki o wolną Polskę, przez ludzi wychowanych w umiłowaniu Ojczyzny, to jest bardzo wielka wartość. Jesteśmy wdzięczni za to wszystko, co jest związane z etosem Armii Krajowej.
Na zakończenie do zebranych przemówił Jan Józef Kasprzyk szef Urzędu Do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
W 1939 r. Polska była pierwszym państwem w Europie i na świecie, które jakże trafnie zdefiniowało zagrożenie płynące z dwóch totalitarnych państw, jakimi były niemiecka III Rzesza i sowiecka Rosja. Byliśmy pierwsi, którzy powiedzieli stanowcze „nie” tym dwóm sprzymierzonym mocarstwom, które chciały zawładnąć światem. Od pierwszego dnia wojny, aż po dzień ostatni walczyliśmy o to, co jest najcenniejsze w życiu ludzi , narodów i państw – o niepodległość. Od pierwszego dnia wojny na wszystkich frontach walczyliśmy za naszą i waszą wolność. Polska dała wielką daninę krwi walcząc o to, aby Europa, aby świat były wolne od totalitaryzmu. Walczyliśmy również w warunkach podziemnych, konspiracyjnych, tu w okupowanym przez Niemców i Sowietów kraju.
Dzień przed kapitulacją Warszawy, 27 września 1939 r. zawiązała się Służba Zwycięstwu Polski, to był fundament polskiego państwa podziemnego. Służba Zwycięstwu Polski przekształcona jesienią 1939 r. w Związek Walki Zbrojnej i wreszcie 80 lat temu w Armię Krajową, największą podziemną armię w dziejach, nie tylko w czasie II wojny światowej, ale także w dziejach ludzkości. Żołnierze AK pokazali, że cenią wolność ponad wszystko, ponad własne zdrowie, a nawet ponad własne życie. Żołnierze AK dali przykład bezgranicznej miłości do wspólnoty, jaką jest naród, jaką jest państwo. Płacili za to ogromną cenę.
Pisał poeta: choć nagrodą było ci wygnanie, kula w plecy, cela betonowa…
A jednak nie wahali się walczyć o wolność, o suwerenność, w tysiącach akcji dywersyjnych, w bitwach partyzanckich, w Powstaniu Zamojskim, w akcji „Burza”, w Powstaniu Wileńskim i w akcji „Ostra Brama”, na barykadach powstańczej warszawy. Aż przyszedł moment, w którym brunatnego okupanta zastąpił okupant czerwony. I wtedy zgodnie z rozkazem gen. Leopolda Okulickiego - każdy żołnierz AK stał się dla siebie dowódcą, ale też przewodnikiem narodu w drodze do pełnej wolności.
Wielu zginęło w komunistycznych kazamatach, wielu prowadziło walkę z bronią w reku, aż po późne lata pięćdziesiąte. Wielu żołnierzy AK włączyło się w tworzenie nurtu niepodległościowego, jak płk Kazimierz Pluta Czachowski.
Wielu włączyło się bardzo silnie w tworzenie wielkiego ruchu Solidarności, który przyniósł Polsce wolność. Mam tu na myśli gen. Antoniego Hedę „Szarego”, ten wspaniały dowódca partyzancki z ziemi Świętokrzyskiej, ten żołnierz niezłomny, autor wielu brawurowych akcji skierowanych przeciwko Niemcom, Sowietom i komunistom, włączył się bardzo mocno w działanie Solidarności. Był uczestnikiem I zjazdu Solidarności w roku 1980, tworzył, tak jak sędzia Bogusław Nizieński - Solidarność Polskich Kombatantów.
Dzisiaj pragniemy podziękować tamtemu pokoleniu, Wam żołnierze AK za wolna Polskę. Pisaliście wraz ze swoim poetą (ppłk Zbigniewem Kabatą „Bobo” - żołnierzem słynnego oddziału Armii Krajowej „Jędrusie”).
Nas nie stanie, lecz ty nie zaginiesz, pieśń cię weźmie, legenda przechowa, wichrem chwały w historię popłyniesz, Armio Krajowa.
I tak się dzieje na naszych oczach. Tradycje polskiego Państwa Podziemnego kontynuuje młode pokolenie Polaków, zapatrzonych w Was, którzy nigdy nie straciliście wiary w Rzeczypospolitą i w Boga, nadziei na to, że Polska będzie wolna, miłości do Ojczyzny i drugiego człowieka. Za to Wam dziękujemy!
Dziękujemy Wam Żołnierze AK za wolną Polskę. I tak jak od Was otrzymaliśmy dar niepodległości, możemy Wam ślubować, w tym miejscu, na Placu Marszałka Józefa Piłsudskiego, Że sztandar niepodległości przekażemy nieskalany, następnym pokoleniom, naszym dzieciom, naszym wnukom, aby niepodległa Najjaśniejsza Rzeczpospolita trwała wiecznie. Chwała bohaterom!
Podpisujemy się pod pięknymi słowami ministra Jana Józefa Kasprzyka składając wszystkim poległym bohaterom i kombatantom Armii Krajowej najwyższe wyrazy szacunku i wdzięczności za Ich patriotyczne świadectwo życia.
Ostatnim elementem uroczystości było złożenie wieńców na płycie Grobu Nieznanego Żołnierza. Po uroczystości przedstawiciele ZOR RP obejrzeli wystawę pt. „Z miłości do Ojczyzny, Żołnierze Armii Krajowej” usytuowaną przed Dowództwem Garnizonu Warszawa.
M.Ł.
