24 października 2021 r., w Lublinie, odbyły się uroczystości 45. rocznicy śmierci płk. Emila. Czaplińskiego i 29. rocznicy utworzenia Jednostki Strzeleckiej 2010, których współorganizatorami byli: Okręg Lubelski Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej, Związek Piłsudczyków Oddział Lublin, Związek Strzelecki „Strzelec” OSW i Fundacja Niepodległości.
Uroczystości rozpoczęła msza św. w Kościele Garnizonowym pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Lublinie.
Okręg Lubelski Związku Oficerów Rezerwy RP i Związek Piłsudczyków Oddział Lublin reprezentowali: wiceprezes Zarządu Okręgu Lubelskiego Związku Oficerów Rezerwy RP (jednocześnie prezes Związku Piłsudczyków Okręg Lubelski) mł. chor. rez. Tomasz Dyzma i kpt. w st. spocz. Andrzej Bis.
We mszy św. uczestniczyli strzelcy z JS 2010 w Lublinie, rodzina ś.p. płk. Emila Czaplińskiego, wicemarszałek Województwa Lubelskiego Michał Mulawa oraz Zdzisław Niedbała reprezentujący władze Miasta Lublin. Po zakończeniu mszy św. dalsze uroczystości odbyły się na Cmentarzu wojskowo-komunalnym przy ul. Białej, pod Pomnikiem Legionistów i przy grobie śp. płk. Emila Czaplińskiego, gdzie zapalono znicze i złożono kwiaty.
Tomasz Dyzma
Foto: Andrzej Bis
*****
Emil Drogosław Czapliński urodził się 8 września1892 w Krakowie, pułkownikpiechotyWojska Polskiego i Korpusu Ochrony Pogranicza, żołnierz Legionów, uczestnik walk o niepodległość i granice Polski w latach 1918–1921 oraz kampanii wrześniowej 1939 roku, organizator ruchu oporu w czasie II wojny światowej. Emil Czapliński urodził się jako wnuk powstańca listopadowego i syn powstańca styczniowego. W 1908 wstąpił do Sodalicji Mariańskiej. W tym czasie związał się z ruchem skautowym i drużynami Strzeleckimi. Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich i wyruszył z Krakowa do Kielc z 1 pułkiem piechoty. Po kampanii kieleckiej został przeniesiony w stopniu podporucznika na dowódcę kompanii w 2 pułku piechoty. Funkcję tę pełnił do końca epopei Legionowej. Jako porucznik byłego Polskiego Korpusu Posiłkowego reskryptem Rady Regencyjnej z 31 października1918 roku został przydzielony do podległego jej Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia. W wojnie polsko-bolszewickiej od 1 września 1919 dowodził kompanią w 4 pułku piechoty Legionów w akcji na Przemyśl i Lwów, następnie w 2 pułku piechoty Legionów baonem, a od 23 lipca 1920 roku został dowódcą tego pułku. W marcu 1929 został „przeniesiony do kadry oficerów piechoty z równoczesnym przeniesieniem służbowym do Straży Granicznej przy Ministerstwie Skarbu na stanowisko zastępcy komendanta”. W marcu 1932 roku został przeniesiony ze Straży Granicznej do Komendy Miasta i Garnizonu Lublin na stanowisko Komendanta. We wrześniu 1939 zmobilizował podległe formacje, przeprowadził ich ewakuację do Równego. Następnie kierował obroną przeciwlotniczą Lublina. Będąc posiadaczem samochodu (DKW) opóźnił swój wyjazd aż do momentu pojawienia się Niemców pod Węglinem. Jako ostatni z oficerów 17 września 1939 opuścił miasto jedyną jeszcze nie zajętą drogą przez Łęczną, Uściług do Łucka. Po blisko 3-miesięcznej tułaczce i przypadkowym odnalezieniu wcześniej wywiezionej rodziny, unikając ujęcia przez bolszewików, na początku grudnia 1939 r. szczęśliwie dotarł do Lublina. Przystąpił bezzwłocznie do organizowania ruchu oporu. Po krótkim działaniu w konspiracji został aresztowany przez Niemców 4 lutego 1940 oraz wywieziony do Oflagu VI B Dössel, a następnie do Oflagu II D Gross-Born. Po wyzwoleniu obozu jenieckiego, w którym przebywał do 5 lutego 1945, udał się do Lublina. Do Wojska Polskiego został przyjęty dnia 20 marca 1945 r. Dnia 14 stycznia 1947, objął stanowisko Komendanta Miasta Lublina i sprawował szefostwo Wydziału Wojsk Ochrony Pogranicza III kategorii przy dowództwie Lubelskiego Okręgu Wojskowego od sierpnia 1945. Zracji pełnionej funkcji podlegał mu 7 Oddział Wojsk Ochrony Pogranicza. Uczestniczył w walkach z UPA. Po dwóch latach służby za udział wraz z wojskiem we Mszy Świętej Rezurekcyjnej został w dniu 10 maja 1947 usunięty z wojska bez prawa noszenia munduru oraz bez prawa do emerytury. Zmarł 21 października 1976 r. w Lublinie i spoczął na cmentarzu przy ul. Lipowej. Na pogrzebie nie było wojska, a nad trumną zmarłego piękną mowę pożegnalną wygłosił kolega legionowy, generał w stanie spoczynku Mieczysław Boruta-Spiechowicz.
