17 września 2021 r. w Lublinie odbyły się uroczystości upamiętniające 82. rocznicę agresji sowietów na Polskę, w których udział wzięli członkowie Okręgu Lubelskiego Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej i Związku Piłsudczyków Oddział Lublin.
Okręg Lubelski ZOR RP reprezentowali: Prezes - Lech Marczak, Wiceprezesi - Edward Nakonieczny i mł. chor. rez. Tomasz Dyzma (jednocześnie prezes ZP Okręg Lublin) oraz kpt. w st. spocz. Andrzej Bis i por. w st. spocz. Ryszard Gołąb.
Rocznicowe uroczystości rozpoczęły się o godz. 11:30 mszą świętą odprawioną w kościele Pobrygidkowskim przy ulicy Gabriela Narutowicza. Następnie uczestnicy uroczystości przeszli na plac Litewski, gdzie o godzinie 12:15 odbyła się druga część uroczystości z ceremoniałem wojskowym. Przedstawiciele władz państwowych, samorządowych oraz stowarzyszeń i organizacji patriotycznych wysłuchali uroczystego Apelu Pamięci odczytanego przed Pomnikiem Nieznanego Żołnierza.
W obchodach tej tragicznej rocznicy uczestniczyła Kompania Honorowa Wojska Polskiego wystawiona przez 19. Brygadę Zmechanizowaną w Lublinie i Orkiestra Wojskowa Garnizonu Lublin. Po uroczystym Apelu Pamięci i salwie honorowej nastąpiła ceremonia składania wiązanek i wieńców oraz zapalono znicze pod pomnikiem Nieznanego Żołnierza. Wieńce złożyli między innymi: Wicewojewoda Lubelski Bolesław Gzik, Wicemarszałek Województwa Lubelskiego Zbigniew Wojciechowski, Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego płk Jerzy Flis, Dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej Oddział Lublin Marcin Krzysztofik, Lubelska kurator Oświaty Teresa Misiuk, przedstawiciele służb mundurowych, członkowie stowarzyszeń kresowych, Lubelskiej Rodziny Katyńskiej, kombatanci m. in. ze Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Związku Sybiraków, Związku Inwalidów Wojennych, Związku Harcerstwa Polskiego oraz wspólna delegacja Okręgu Lubelskiego Związku Oficerów Rezerwy RP Okręg Lublin i Związku Piłsudczyków Oddział Lublin.
Na zakończenie uroczystości na placu Litewskim odegrana została pieśń „Śpij Kolego”. Po zakończeniu uroczystości na placu Litewskim zgromadzeni przeszli pod pomnik Matki Sybiraczki, gdzie Orkiestra Wojskowa odegrała Hymn Sybiraków. Przed pomnikiem złożono wiązanki i wieńce, zapalono znicze. Na zakończenie uroczystości odegrano melodię „Cisza”. Obchody rocznicy agresji Rosji sowieckiej na Polskę połączone były z obchodami Dnia Sybiraka, który od 2013 ma status święta państwowego. Pierwsza masowa deportacja z Kresów Wschodnich miała miejsce 10 lutego 1940 r. Objęła około 220 tys. Polaków. Kolejne fale zsyłek miały miejsce w kwietniu i czerwcu 1940 roku oraz czerwcu 1941 r. Według wywiadu AK objęły ok. 1 mln 700 tys.
Tomasz Dyzma
