Vinaora Nivo Slider 3.xVinaora Nivo Slider 3.xVinaora Nivo Slider 3.xVinaora Nivo Slider 3.xVinaora Nivo Slider 3.xVinaora Nivo Slider 3.xVinaora Nivo Slider 3.xVinaora Nivo Slider 3.xVinaora Nivo Slider 3.x

80. rocznica masowych aresztowań członków podziemnej organizacji „Płomień" w Zawierciu

Uroczystości zainaugurowała 13 września 2020 r. msza święta w Bazylice Mniejszej pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Zawierciu, a główna uroczystość, jak co roku, odbyła się  18 września 2020 r. pod pamiątkową tablicą organizacji „Płomień" w Alei   Pamięci Weteranów w Zawierciu. Uczestniczyła w niej delegacja Okręgu Śląskiego Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej.

Delegację stanowili: asp. sztab. rez. Jerzy Jędrusik i st. kpr. rez. Damian Liszczyk. Wśród przybyłych gości byli min: Prezydent Zawiercia Łukasz Konarski, wiceprezydent Małgorzata Benc, członkini Zarządu Rady Powiatu Zawierciańskiego Barbara Kozioł, przedstawiciel biura posłanki na Sejm RP Danuty Nowickiej, Włodzimierz Gorzelak Przewodniczący Powiatowej Rady Kombatantów, kombatanci w tym członek Światowego Związku Żołnierzy AK O/Katowice mjr. Tadeusz Klimas, delegacje zawierciańskich szkół, przedstawiciele Klubu Miłośników Ziemi Zawierciańskiej.

 

Prowadząca uroczystość nauczycielka Zespołu Szkół Ekonomicznych w Zawierciu, która to szkoła kontynuuje tradycje Szkoły Handlowej, po powitaniu gości i wszystkich zebranych przed pamiątkową tablicą, przypomniała genezę powstania organizacji ,,Płomień’’. Organizacja "Płomień" działała w murach Szkoły Handlowej znajdującej się przy ul. Kościuszki w Zawierciu w latach 1939-1940. Organizacja założyła sobie następujące cele: redagowanie i drukowanie gazetki "Płomień"; wydawanie ulotek (organizacja uczyniła to dwukrotnie,

11 listopada 1939 roku oraz 1 września 1940 roku); ochronę młodzieży przed wywożeniem do Niemiec (młodzież zagrożoną wywiezieniem przyjmowano za darmo do Szkoły Handlowej bądź meldowano jako pomoc domową w wybranych rodzinach); udzielanie pomocy materialnej młodzieży i rodzinom nie posiadającym środków do życia; wysyłanie paczek żołnierzom wziętym do niewoli.

 

Młodzież ze Szkoły Ekonomicznej odczytała fragment pisanego pamiętnika przez sekretarkę Szkoły Handlowej Janinę Nowacką. Wspomina ona, że Szkoła Handlowa w Zawierciu pomimo hitlerowskich represji została otwarta do nauki w 1939 roku.

Pomimo obaw i zagrożenia dekonspiracją w szkole prowadzona była patriotyczna działalność i wydawana gazetka w cyklu tygodniowym. W godzinach rannych 18 września 1940 roku gestapo dokonało licznych aresztowań członków organizacji ,,Płomień’’(ponad 100 osób). Zatrzymanych wywieziono do więzienia w Opolu, gdzie byli przesłuchiwani. Dopiero w styczniu 1942 roku odbyła się rozprawa przed trybunałem ludowym w Berlinie (Zawiercie było włączone do Rzeszy). Trzy osoby zostały skazane na śmierć tj.: dyrektor szkoły Wacław Chrzanowski, główny redaktor Edmund Nowacki i Fryderyk Bereza. Wielu, w tym Janina Nowacka, zostało skazanych na wieloletnie więzienia lub wysłanych do obozów koncentracyjnych.

Na tablicy widnieje prawie 50 nazwisk tych, którzy stracili życie na skutek zatrzymań.

 

W trakcie uroczystości przypomniano także, że w dniu wczorajszym obchodzony był Światowy Dzień Sybiraka i rocznica agresji sowieckiej Rosji na Polskę w 1939 r Minutą ciszy uczczono pamięć poległych i zatrzymanych członków organizacji ,,Płomień’’ oraz osób wywiezionych na Sybir w wyniku radzieckiej doktryny eksterminacji narodu polskiego.

Po przypomnieniu faktów i historii organizacji ks. Jan Niziołek proboszcz bazyliki pw. Św. Piotra i Pawła w Zawierciu odprawił modlitwę za tych, którzy ponieśli śmierć
z rąk hitlerowskiego agresora.

Organizatorzy podziękowali szczególnie młodzieży za dbanie o pamięć i kultywowanie tradycji związanych z lokalną historią. Przypomniano słowa marsz. Józefa Klemensa Piłsudskiego: „Naródktóry nie szanuje swej przeszłości nie zasługuje na szacunek teraźniejszości i nie ma prawa do przyszłości”.

 

Obecność delegacji szkół zawierciańskich, innych stowarzyszeń świadczy o tym ,że młodzież i społeczeństwo Zawiercia pamięta o swoich bohaterach. Na zakończenie uroczystości złożono wiązanki kwiatów przy tablicy pamiątkowej.

Damian Liszczyk

  • 01
  • 02
  • 03
  • 04