7 lutego 2020 r., członkowie Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej, uczestniczyli w siedzibie Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie, w uroczystym otwarciu wystawy „Polskie drogi do Bałtyku. 1918-1920” w 100. rocznicę zaślubin Polski z morzem.
ZOR RP podczas uroczystości reprezentowali: wiceprezes ZG - Marcin Łada, członek ZG – st. sierż. pchor. w st. spocz. Jerzy Bogdan Raczek i prezes Koła ZOR RP w Warszawie st. chor. w st. spocz. Stefan Wyszyński.
Ekspozycja pod patronatem honorowym wicemarszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Małgorzaty Gosiewskiej oraz Ministra Obrony Narodowej Mariusza Błaszczaka, została przygotowana przez Centralną Bibliotekę Wojskową im. Marszałka Józefa Piłsudskiego i Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni przy współpracy Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”.
W uroczystości, zorganizowanej przez Centralną Bibliotekę Wojskową i Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" oraz Dowództwo Centrum Operacji Morskich - Dowództwo Komponentu Morskiego, wzięło udział blisko 150 gości, wśród których znaleźli się m.in.: Małgorzata Gosiewska, wicemarszałek Sejmu RP, dr Bogusław Winid, doradca Prezydenta RP, Kazimierz Kuberski, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Jan Józef Kasprzyk, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, dr Pál Attila Illés, zastępca Ambasadora Węgier w Polsce, dr Michał Wiater, reprezentujący Dyrektora Departamentu Edukacji, Kultury i Dziedzictwa Ministerstwa Obrony Narodowej, Kamilla Gralik, zastępca dyrektora Departamentu Spraw Socjalnych Ministerstwa Obrony Narodowej, gen. dyw. Tomasz Piotrowski, Dowódca Operacyjny Rodzajów Sił Zbrojnych, gen. bryg. Andrzej Przekwas, reprezentujący Dowódcę Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych, płk Jarosław Rybak, reprezentujący Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, płk Mariusz Bednarz, reprezentujący Dowódcę Garnizonu Warszawa i inni.
Spotkanie rozpoczął współorganizator uroczystości i gospodarz miejsca Dariusz Piotr Bonisławski, Prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, po którym wystąpił dr Jan Tarczyński, dyrektor Centralnej Biblioteki Wojskowej. W swoim wystąpieniu dyrektor CBW podkreślił, ogrom dokonań odradzającego się Państwa Polskiego na rzecz wielkiego cywilizacyjnego eksperymentu, w którym prawie wszystko budowano od podstaw. Eksperymentu, który przyczynił się do rozwoju gospodarki narodowej, w tym do obronności kraju i turystyki oraz rozsławił imię Polski w świecie.
Następnie głos zabrała Wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska, która podkreśliła historyczne związki Polski z Bałtykiem. Po Marszałek Sejmu przemówił do zebranych Tomasz Miegoń, Dyrektor Muzeum Marynarki Wojennej, współorganizator wystawy.
Wykorzystaliśmy niezwykłą szansę!
W dalszej kolejności głos zabrał minister Jan Józef Kasprzyk, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Powiedział m.in.:
10 lutego 1920 r. gen. Józef Haller na koniu podjechał do wybrzeża Bałtyku i wrzucił w fale morza jeden z dwóch platynowych pierścieni, które podarowała mu ludność Pomorza. Drugi pierścień znalazł się na jego palcu, a ten wrzucony w fale Bałtyku miał świadczyć o tym, że Polska już na zawsze będzie współwłaścicielem tego akwenu, a przez to będzie miała przysługujące jej, a zabrane przez zaborców, prawo otwarcia na świat.
Obyczaj zaślubin z morzem wziął się z Wenecji, tam do XVII wieku dożowie weneccy, co roku wypuszczali się łodzią w fale morskie i wrzucali pierścień, aby przypomnieć, że Wenecja i morze są ze sobą nierozerwalnie związane. Nikt od XVII wieku takiego aktu nie dokonał, dokonał go dopiero gen. Haller, a zatem tym bardziej symboliczne i ważne było to wydarzenie, zwłaszcza w kontekście politycznym, w którym się wówczas Polska znajdowała.
Odcięci od morza, odcięci od niepodległości byliśmy przez 1,5 wieku. Postulat, aby Polska odrodziła się jako państwo z dostępem do morza, co oznaczało wówczas otwarcie się na świat, był jednym z postulatów, jakie prezydent USA zawarł w orędziu, które miało zakończyć I wojnę światową i porządkować ład powojenny Europy
i świata.
Polakom dano szansę, która nie byłaby wykorzystana, gdyby nie ogromna wiara i determinacja naszych przodków. Uroczystość, którą dziś wspominamy po 100 latach odbyła się w Pucku, który był malutkim porcikiem rybackim. Uzyskaliśmy 140 km wybrzeże, nie posiadające żadnej infrastruktury. To było danie Polsce szansy, ale nasi przodkowie, twórcy
II Rzeczypospolitej, doskonale potrafili wykorzystać tę szansę, rozwinęła się flota handlowa, rozwinęła się marynarka wojenna stworzona na papierze w 1918 r. przez Józefa Piłsudskiego, zbudowaliśmy Gdynię…
Myślę że ta wystawa jest dla nas współczesnych przywołaniem tamtego czasui uzmysłowieniem sobie, że w każdej epoce i w każdym miejscu opatrzność daje nam Polakom szansę. Czy ją wykorzystamy, zależy to tylko od nas. Dziękuję organizatorom tej wystawy, sądzę, że przypomni ona współczesnym o ogromnym dorobku twórców II Rzeczpospolitej
i przypomni o tym, że zawsze należy dane szanse, dzięki determinacji i wierze wykorzystywać – mówił Jan Józef Kasprzyk.
Kolejnymi mówcami podczas uroczystości byli: wiceadm. Krzysztof Jaworski, Dowódca Centrum Operacji Morskich - Dowódca Komponentu Morskiego i dr Michał Wiater, reprezentujący Dyrektora Departamentu Edukacji, Kultury i Dziedzictwa MON, który podziękował dyrekcji i pracownikom CBW za działania podejmowane na rzecz kształtowania postaw obywatelskich.
Kolejnym punktem uroczystości było wręczenie odznaczeń - medali Pro Patria i Pro Bono Poloniae oraz medali 100-lecia Centralnej Biblioteki Wojskowej.
O powstawaniu wystawy i ludziach zaangażowanych w jej stworzenie opowiedziała zebranym Zofia Kunert, starszy kustosz w Ośrodku Informacji Naukowej, współtwórczyni wystawy.
Część oficjalną zakończyła ceremonia otwarcia wystawy, której dokonali: Małgorzata Gosiewska, minister Jan Józef Kasprzyk, dr Jan Tarczyński, Dariusz Piotr Bonisławski, Tomasz Miegoń oraz wiceadm. Krzysztof Jaworski.
Po ceremonii Barbara Jaroszek, Dyrektor Departamentu Emisyjno-Skarbcowego Narodowego Banku Polskiego, zaprezentowała monetę kolekcjonerską NBP „100-lecie zaślubin Polski z Bałtykiem”. Padroni honorowi wystawy, organizatorzy oraz partnerzy zostali uhonorowani monetą.
Wystawę można oglądać na ul. Krakowskie Przedmieście 64 w Warszawie do 29 lutego 2020 r. Serdecznie zachęcamy do jej obejrzenia!
Tekst i fot. M.Ł. Źródło CBW i obsługa własna.