11 sierpnia 2023 r., na terenie OSP Zawiercie – Skarżyce, odbyło się spotkanie podsumowujące współpracę i działalność Koła Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej w Tarnowskich Górach z Klubem Miłośników Ziemi Zawierciańskiej oraz z OSP Zawiercie - Skarżyce w I półroczu 2023 r.
W spotkaniu uczestniczyli: ppłk. rez. Krzysztof Tomaszewski – Prezes Okręgu Śląskiego ZOR RP (wiceprezes Zarządu Głównego ZOR RP), mjr Grzegorz Klose - Prezes Koła ZOR RP w Tarnowskich Górach oraz plut. rez. Damian Liszczyk - członek tarnogórskiego Koła ZOR RP, asp. sztab rez. Jerzy Jędrusik – wiceprezes Okręgu Śląskiego ZOR RP i członek Zarządu OSP Zawiercie - Skarżyce oraz druhowie: Bogdan Ciszowski – naczelnik OSP i Stanisław Czok – gospodarz OSP.
Podczas spotkania omówiono dotychczasową działalność stowarzyszeń na rzecz bezpieczeństwa, kształtowania postaw patriotycznych i opieki nad Miejscami Pamięci Narodowej. Podjęto temat dalszej współpracy w zakresie promowania WP, opieki nad MPN i kształtowaniu patriotycznych postaw w społeczeństwie.
W trakcie spotkania ppłk. rez. Krzysztof Tomaszewski oraz mjr Grzegorz Klose wręczyli druhom OSP oraz plut. rez. Damianowi Liszczykowi okolicznościowe upominki.
Przed rozmowami roboczymi, odwiedzono Miejsca Pamięci Narodowej w Zawierciu – Kalinówce, gdzie zapalono znicze przy pomniku poległych partyzantów. W dniu 5 czerwca 1944 roku w Gieble oddział dywersyjny AK ppor. Stanisława Wencla ps. „Twardy” maszerując na spotkanie z grupą partyzancką AK por. Gerarda Woźnicy ps. „Hardy” w obozie leśnym w Górach Bydlińskich stoczył potyczkę z żandarmerią niemiecką , w wyniku której zginęło trzech partyzantów. Na miejsce pochówku, partyzanci wybrali górę koło dworku Kalinówka przy szosie Żerkowice- Kroczyce. Na szczycie góry stał wysoki drewniany krzyż. W późniejszym czasie w tym miejscu pochowano jeszcze dwóch partyzantów. W 1958 roku staraniem władz miasta Zawiercia, środowisk kombatanckich oraz mieszkańców, dla uczczenia pamięci poległych partyzantów postawiono pomnik. Przy pomniku odbywały się rocznicowe spotkania żołnierzy oraz harcerzy, którzy składali tutaj rotę przysięgi. W listopadzie 2018 roku w pobliżu pomnika, członkowie Okręgu Śląskiego Związku Oficerów Rezerwy RP, Klubu Miłośników Ziemi Zawierciańskiej oraz strażacy z OSP Skarżyce dokonali zasadzenia „Dębu Pamięci” w 100- rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości. Nadmienić należy, że w obecnym czasie, nekropolia wymaga ponownego remontu, schody oraz monument noszą ślady licznych pęknięć, pomimo bieżących prac renowacyjnych członków Klubu Miłośników Ziemi Zawierciańskiej oraz Okręgu Śląskiego Związku Oficerów Rezerwy RP.
Następnie uczestnicy spotkania udali się pod wapienny obelisk z pamiątkową tablicą pamięci ks. prof. kanonika dr Józefa Alfonsa Niedermana oraz partyzantów AK I kompanii Oddziału Rozpoznawczego „Surowiec” w Zawierciu - Skarżycach, gdzie zapalono znicze. Pod obeliskiem, asp. szt. rez. Jerzy Jędrusik opowiedział przebieg wydarzeń jakie nastąpiły w nocy z 26/27 maja 1944 r. Patrol 1 kompanii por. Stanisław Wencla ,,Twardego” Batalionu AK ,,Surowiec’’ dowodzony przez kaprala Eugeniusza Jurczyka ps ,,Ćmiel” podczas przekraczania granicy natknął się na patrol niemieckiej straży granicznej. Zdołał zaskoczyć Niemców i ich rozbroić. W odwet za tę akcję kilka dni później do Skarżyc przyjechało kilka samochodów żołnierzy niemieckich. Dokonali oni przeszukań na terenie wioski i zatrzymali około 20 mężczyzn w wieku 18 – 50 lat. Mężczyźni ci zostali doprowadzenie do ryneczku i ustawieni przy cmentarnym murze gdzie musieli stać z uniesionymi do góry rękoma. Na miejscowy ryneczek polecono także przybyć większości będących wtedy we wsi mieszkańców aby widzieli jak każe się za pomoc udzieloną partyzantom. Z wypowiedzi niemieckich żołnierzy wynikało, że zatrzymani mężczyźni mogą zostać wywiezieni do obozów koncentracyjnych za pomoc udzieloną polskim partyzantom lub nawet zostać na miejscu rozstrzelani.
Krzysztof Tomaszewski
