Miejsce to ma wiele wspólnego ze Starymi Babicami i Związkiem Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej…
Niewiele jest takich miejsc w Polsce jak Olszynka Grochowska, naznaczonych bohaterstwem, cierpieniem i miłością do Ojczyzny. Tam 25 lutego 1831 roku miała miejsce najsłynniejsza bitwa Powstania Listopadowego, w wyniku której wojska powstańcze dowodzone przez generała Józefa Chłopickiego odparły przeważające liczebnie siły rosyjskie, dowodzone przez feldmarszałka Iwana Dybicza.
Dziś Olszynka, położona na warszawskim Grochowie, co roku gromadzi patriotów, którzy upamiętniają obrońców Ojczyzny. Uroczystości odbywają się tam pod koniec lutego – na pamiątkę słynnej bitwy i pod koniec listopada – w rocznicę wybuchu Powstania Listopadowego.
Od lat Olszynką opiekują się osoby działające w stowarzyszeniach: „Krąg Pamięci Narodowej”, Komitet Katyński i „Olszynka Grochowska”. Organizacje te powstały z inspiracji niezwykłego duchownego – księdza prałata Wacława Karłowicza, który swoją posługę duszpasterską rozpoczął w Kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Starych Babicach. Tu właśnie był wikarym w latach 1932-1933.
Podczas wojny ks. Karłowicz należał do Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej. W jego warszawskim mieszkaniu zorganizowano punkt kontaktowy dla kurierów z Londynu. W czasie powstania pełnił funkcję kapelana batalionów „Gustaw” i „Antoni”. Zasłynął wówczas bohaterskim czynem. Wyniósł z płonącej Katedry św. Jana figurę Chrystusa Ukrzyżowanego, którą następnie ukrył w Kościele Dominikańskim pw. św. Jacka. Za swoją postawę w Powstaniu Warszawskim został odznaczony Krzyżem Walecznych.
Po wojnie bohaterski ksiądz był proboszczem w kilku parafiach, a w latach siedemdziesiątych rozpoczął działalność patriotyczną w Olszynce Grochowskiej. Był tam proboszczem Parafii św. Wacława przez blisko 30 lat.
Z jego inicjatywy powstały nie tylko wspomniane już stowarzyszenia, ale również Aleja Chwały Bohaterów (w Olszynce) oraz Krzyż Romualda Traugutta na warszawskiej Cytadeli i Krzyż Katyński na warszawskich Powązkach (wojskowych).
Za swoje zasługi został odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, posiadał także honorowy tytuł szambelana papieskiego. Dożył 100 lat, zmarł 8 grudnia 2007 r. w Warszawie.
27 listopada 2011 r. w Olszynce Grochowskiej odbyła się kolejna uroczystość patriotyczna upamiętniająca Powstanie Listopadowe. Jej organizatorami byli: Rady i Zarządy Dzielnic m.st. Warszawy – Pragi Południe i Rembertowa, Proboszcz Parafii pw. św. Wacława, Krąg Pamięci Narodowej i Stowarzyszenie „Olszynka Grochowska”.
Wśród gości znaleźli się przedstawiciele władz wielu dzielnic Warszawy, a także przedstawiciele Wojska Polskiego, w tym Dowództwa Garnizonu Warszawa. Ministra Obrony Narodowej reprezentował płk Mirosław Kaliński, obecny był również Maciej Czulicki z Biura Bezpieczeństwa Narodowego i Zbigniew Czaplicki – pełnomocnik Zarządu Woj. Mazowieckiego ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Licznie reprezentowani byli kombatanci i przedstawiciele Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Asystę honorową wystawiła Wojskowa Akademia Techniczna. Obecni byli również przedstawiciele babickiego Koła ZOR RP z Prezesem Marcinem Ładą i Członkiem Zarządu Koła – Bogdanem Mińkowskim.
Uroczystość rozpoczęła się przemarszem zebranych osób Aleją Chwały do pomnika poświęconego powstańcom walczącym w bitwie grochowskiej, gdzie odprawiono polową mszę św. i odczytano apel poległych.
Przed ołtarzem ustawiono tablicę, na której widniał napis: Bóg, Honor, Ojczyzna. Słowa te są również zawołaniem i mottem działania Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej, dlatego natychmiast zwróciły uwagę przedstawicieli tej organizacji. Na tablicy umieszczono ponadto wizerunek orła w koronie, znak Polski Walczącej i krzyż harcerski. Jak się dowiedzieliśmy, tablica ta wykonana przed laty przez Tadeusza Stańczaka i Bogdana Mińkowskiego, zawsze towarzyszy uroczystościom patriotycznym w Olszynce Grochowskiej.
Mszę św. celebrował ks. Marek Uzdowski – proboszcz parafii św. Wacława. Podczas kazania mówił o potrzebie działań patriotycznych we współczesnej Polsce. Następnie głos zabrał Andrzej Melak – Prezes Kręgu Pamięci Narodowej, przypominając historię powstania Alei Chwały Powstania Listopadowego. Prezes wspomniał również swojego brata śp. Stefana Melaka, który zginął w katastrofie smoleńskiej.
Stefan Melak za swoją wieloletnią działalność patriotyczną został uhonorowany „Gwiazdą Wytrwałości” – orderem ustanowionym uchwałą Sejmu powstańczego w 1831 r. na wniosek Joachima Lelewela. Order ten ustanowiono, aby wyróżniał „tych, co za sprawę narodową do ostatniej kropli krwi walczyli i do końca wytrwali pod jej sztandarami. Myśl tę wyraża uwidoczniona na odznaczeniu dewiza łacińska – „Usque ad finem” (Aż do końca). Uchwała dawnego sejmu doczekała się realizacji dopiero w naszych czasach i dziś jest wprowadzana w życie jako inicjatywa społeczna. Order przyznany Stefanowi Melakowi został poświęcony przez papieża Benedykta XVI i będzie złożony jako wotum w kościele. Prezes Kręgu Pamięci Narodowej wspomniał także o inicjatywie budowy Kopca na Olszynce Grochowskiej poświęconego Obrońcom Warszawy. Być może na ten cel uda się pozyskać ziemię z budowy warszawskiego metra.
W dalszej części uroczystości głos zabrał Marcin Łada – prezes babickiego Koła Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej. W swoim przemówieniu wspomniał o 90. rocznicy tej organizacji, a także o licznych pracach w dziedzinie pamięci narodowej podejmowanych wspólnie z samorządem Gminy Stare Babice. Przypomniał również, że śp. Stefan Melak został w babickiej Alei Dębów Katyńskich uhonorowany drzewem pamięci. Na zakończenie swojego wystąpienia Prezes Łada przekazał pamiątkowy medal 90-lecia ZOR RP (wykonany przez Koło ZOR RP w Starych Babicach) na ręce Andrzeja Melaka – Prezesa Kręgu Pamięci Narodowej, w dowód uznania pracy patriotycznej wszystkich członków tej organizacji. Andrzej Melak został ponadto podczas uroczystości uhonorowany Złotą Odznaką PTTK im. gen. Józefa Longina Sowińskiego.
Praca patriotyczna w naturalny sposób łączy wszystkich ludzi i organizacje działające w orbicie pamięci narodowej. Zawsze jest w nich wiele elementów wspólnych, które przenikają się nieraz w zadziwiający sposób. Warto działać razem, aby wzajemnie się wspierać, a jednocześnie, aby głos patriotyczny stał się bardziej powszechny i prowadził do ogólnej zgody narodowej. Za dużo mamy w Polsce podziałów, działajmy razem dla dobra naszej Ojczyzny!
Na zakończenie uroczystości jej uczestnicy złożyli wieńce i zapalili znicze pamięci przed pomnikiem upamiętniającym poległych w bitwie o Olszynkę Grochowską.
Marcin Łada
Prezes Koła ZOR RP w Starych Babicach
Fot. Karolina Gwarek
{phocagallery view=category|categoryid=123|limitstart=0|limitcount=0}